Jak to jest zostać napadniętym przez bułgarską policję

Central Bus Station Sofia. Photo by Nikola Gruev, published on Wikipedia under CC-BY license.

Główny Dworzec Autobusowy w Sofii. Zdjęcie – Nikola Gruev, na licencji Creative Commons-BY.

[Wszystkie odnośniki prowadzą do stron w języku angielskim, o ile nie zaznaczono inaczej.]

Politolog i bloger Anastas Vangeli opisał na Facebooku wymuszenie, którego dopuścili się bułgarscy policjanci, kiedy podróżował z Macedonii do Polski. 9 lutego 2014, dwóch uzbrojonych funkcjonariuszy “przetrzymywało” go w pustej części głównego dworca autobusowego w Sofii, dopóki nie dał im pieniędzy. W podsumowaniu całego zajścia napisał:

This was probably one of the most disappointing experiences in my lifetime. What added to the disappointment, however, were the comments and the double victimization by people when I told them this happened:

  • I was asking for it since I look “like a foreigner” and rich
  • I was asking for it since I was bragging with my China books and looked rich
  • I was supposed to know and expect this kind of things
  • I was supposed to hold my grounds better, e.g. not let them take me to a room, not let them get my money
  • I am supposed not to complain, as this stuff happens every day and I am not special

These are all statements that not speak only of the reality of omnipresent corruption and abuse of office and power, but about the complete lack of empathy, or even consciousness that one day it might be you. Moreover, it is an indicator that people have given up the hope that things will change; but also the responsibility that they should contribute to such change. At the end of the day, the state holds the monopoly of the use of force; I was mugged by those who are supposed to protect me (even though I don’t have a Bulgarian passport – no pun intended). So all kinds of relativizing comments are completely out of place on this.

To było chyba jedno z najbardziej rozczarowujących doświadczeń w moim życiu. Nie pomogły też komentarze ludzi, kiedy mówiłem im co mnie spotkało:

  • Prosiłem się o to, bo wyglądam jak bogaty “obcokrajowiec”
  • Prosiłem się o to, bo obnosiłem się z moim chińskim wyglądem i wyglądałem na bogatego
  • Powinienem wiedzieć lepiej i spodziewać się tego typu rzeczy
  • Powinienem się bardziej postawić, nie dać się zabrać do pokoju, nie dać im pieniędzy
  • Nie powinienem narzekać, bo takie rzeczy są na porządku dziennym i nie jestem wyjątkowy

Wszystkie te komentarze mówią nie tylko o wszechobecnej korupcji i nadużyciach władzy, ale o kompletnych braku współczucia, czy nawet świadomości, że pewnego dnia to może zdarzyć się tobie. Co więcej, to pokazuje, że ludzie stracili nadzieję, że któregoś dnia to się zmieni; ale stracili też świadomość, że aby do takiej zmiany doszło muszą wziąć odpowiedzialność. W końcu to państwo ma monopol na użycie siły, zostałem napadnięty przez tych, którzy mieli mnie chronić (nawet jeśli nie mam bułgarskiego paszportu). Wszystkie komentarze usprawiedliwiające to co się stało, są kompletnie nie na miejscu.

Takie reakcje są jedną z głównych cech “wycofywania się z demokracji,” omawianego na Siódmym Zjeździe Światowego Ruchu na rzecz demokracji, który odbył się w Limie w październiku 2012:

“…corruption becomes so widespread that citizens accept is as a norm.”

“…korupcja staje się tak rozpowszechniona, że obywatele akceptują ją jako normę.”

Ludzie komentują (w różnych językach) post Vangeliego dotyczący tego zdarzenia, pisząc, że takie “cło dla obcokrajowców” było powszechną praktyką policji w ponurych latach dziewięćdziesiątych – ale nikt nie spodziewał się powrotu do tych praktyk w dzisiejszych czasach. Niektóre komentarze opisują podobne doświadczenia w innych państwach, od Rosji po Kenię. Aktywista Besim Neviu napisał:

Notice how they immediately asked you if you have a flight to catch at the airport. That gave them the ‘upper hand’ in dealing with you. A friend of mine who lives in Kenya, once wrote a blog post, in which he describes how corrupt police have “opportunity cost” (8 hours shifts in which they try to maximize revenue). They usually avoid “difficult customers,” so any strategy of acting dumb and not too upset should work, after 15 minutes, they give up on you, and move to someone easier to deal with.

Zauważ jak od razu spytali czy masz niedługo samolot. To dało im “przewagę” w rozmowie z tobą. Mój przyjaciel mieszkający w Kenii, kiedyś napisał wpis na swoim blogu,w którym opisuje jak skorumpowani policjanci mają “bilans kosztów i korzyści” (8 godzinowa zmiana, w czasie której próbują osiągnąć maksymalny zarobek). Zazwyczaj unikają “trudnych klientów”, więc każda strategia grania głupka i nie bycia zbyt zdenerwowanym powinna zadziałać, po około 15 minutach poddadzą się i poszukają kogoś łatwiejszego.

Special Winter uniform of Bulgarian Border Police. Source: Ministry of Interior.

Specjalne zimowe mundury Bułgarskiej Policji Granicznej zaprezentowane [bułg.] na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Według ofiary oficerowie byli ubrani na zielono i mieli odznaki zwykłej policji (“Ohranitelna Politsiya”), która według Ministerstwa nosi granatowe mundury.

Bułgarski bloger Komitata przetłumaczył post Vangeliego w swoim poście [bułg.] zatytułowanym “Oni Nas Chronią i To Nie Jest Teatr”, który opisuje lokalny kontekst, w tym sytuacje dotyczące zmarnowanych państwowych pieniędzy, wydawanych na dyskusyjne akcje policyjne, chwalone przez ministra:

Системата на МВР не е реформирана. Предното неслужебно правителство положи големи усилия, но поради липса на решителност и политическа воля, реформите останаха скромни и далеч не необратими.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych nie zostało zreformowane. Poprzedni rząd włożył w to dużo wysiłku, al w wyniku braku decyzyjności i woli politycznej reforma jest dość skromna i łatwo odwracalna.

W swoim poście Komitata odwołał się też do dyskusji na Twitterze [bułg.], w której Bułgarzy pytają, czy policja ma prawo przeszukać ich na dworcu autobusowym, wskazując na dostępne informacje o prawach obywatela podczas przeszukania policyjnego [bułg.].

Rozpocznij dyskusję

Autorzy, proszę Zaloguj »

Wskazówki

  • Wszystkie komentarze są moderowane. Nie wysyłaj komentarza więcej niż raz, gdyż może to zostać zinterpretowane jako spam.
  • Prosimy, traktuj innych z szacunkiem. Komentarze nieprzywoite, obraźliwe lub atakujące inne osoby nie będą publikowane.