Adeptka Kim Chi wykonuje na łodzi rytuał lên đồng dla wiernych ze swojej świątyni podczas festiwalu Điện Hòn Chén. Loa / Jenny Lý

Ten artykuł autorstwa Jenny Lý był pierwotnie opublikowany w serwisie Loa, niezależnym portalu z wiadomościami i podcastami na temat Wietnamu. Jest publikowany ponownie na Global Voices w ramach umowy dot. współdzielenia treści.

Wietnamski kult Bogiń-Matek został uznany przez UNESCO za „niematerialne dziedzictwo kulturowe ludzkości.”

Międzyrządowy Komitet ONZ ds. Ochrony Dziedzictwa Niematerialnego wydał oficjalne oświadczenie podczas swojej 11. sesji, odbywającej się w Addis Abebie, stolicy Etiopii, w dniach 28 listopada – 2 grudnia 2016 roku.

W Wietnamie ta wiadomość stanowi powód do świętowania, przede wszystkim dla społeczności wyznawców oraz uczonych, którzy od lat starali się o wpis na listę UNESCO. Wietnam złożył wniosek obejmujący „praktyki związane z wietnamskim kultem Bogiń-Matek Trzech Królestw” w 2015 roku, jednak na oficjalną decyzję trzeba było poczekać do roku 2016.

Kult Bogiń-Matek stanowi dziedzictwo kulturowe oraz wyraża duchową potrzebę oddawania czci przodkom, w celu zapewnienia sobie dostatniego życia. Te praktyki religijne opierają się na ubóstwianiu postaci matki, co odzwierciedla dawny system matriarchalny Wietnamu.

UNESCO oświadczylo, że wierzenia te „stanowią podstawę stosunków społecznych, łącząc członków uczestniczących społeczności.” Oddawanie czci Boginiom-Matkom przyczynia się rownież do „docenienia wartości kobiet i ich roli w społeczeństwie.”

Rytuał w świątyni w Huế podczas święta Điện Hòn Chén w sierpniu 2016 roku. Loa / Jenny Lý

Boginie-Matki Trzech Królestw rezprezentują bóstwa nieba, wody, gór i lasów, i były łączone z postaciami zarówno historycznymi, jak i mitycznymi.

Jedną z kluczowych praktyk w religii Bogiń-Matek jest lên đồng, rytuał, podczas którego adeptka, ubrana w specjalny strój, wpada w trans i przyzywa jedno z bóstw, tańcząc ku czci Bogiń-Matek. Ten obrządek wykonywany jest codziennie, podczas lokalnych ceremonii, jak również w trakcie ważniejszych świąt i pielgrzymek przez cały rok.

W Wietnamie można odnaleźć 10 innych pozycji z listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, m.in. rytuały i gry tugging (2015 r.), kult królów Hùng w Phú Thọ (2012 r.), oraz pieśni ludowe Quan Họ Bắc Ninh (2009 r.).

Dowiedz się więcej na temat kultu Bogiń-Matek, słuchając tego podcastu: