Uwolnienie brytyjsko-australijskiej nauczycielki akademickiej– Kylie Moore-Gilbert– po ponad 800 dniach w irańskim areszcie spotkało się z radością i ulgą ze strony Australii, jak i całego świata. Doszło do tego za sprawą umowy, która zakładała wymianę Moore-Gilbert na trzech irańskich więźniów.
Od września 2018 roku dr Moore-Gilbert była przetrzymywana w irańskich więzieniach za rzekome szpiegostwo. Krążyły pogłoski, jakoby została zatrzymana i oskarżona o szpiegowanie dla Izraela po tym, jak Iran dowiedział się o jej związku z izraelskim obywatelem.
University of Melbourne, gdzie Moore-Gilbert wykonywała zawód wykładowcy, podzielił się ulgą, którą odczuli pracownicy na wieść o jej uwolnieniu:
We're delighted and relieved that Dr Kylie Moore-Gilbert has been released from jail in Iran. VC Prof Duncan Maskell said Dr Moore-Gilbert is safe and well and in strong spirits, and the University’s first priority is her ongoing health and wellbeing. https://t.co/OQcT6ryF6m
— University of Melbourne (@unimelb) November 25, 2020
Jesteśmy szczęśliwi i odczuwamy ulgę, że dr Kylie Moore-Gilbert została zwolniona z irańskiego więzienia. Rektor prof. Duncan Maskell powiedział, że dr Moore-Gilbert jest cała i zdrowa oraz dopisuje jej dobry nastrój, a głównym priorytetem uczelni jest jej obecne zdrowie i samopoczucie. https://t.co/OQcT6ryF6m
— University of Melbourne (@unimelb) 25 listopada 2020
Grupa wsparcia kobiety, składająca się z jej przyjaciół i współpracowników, również umieściła wpis na Twitterze:
We are over the moon that our amazing friend and colleague Dr Kylie Moore-Gilbert is on her way home after 804 days in prison in Iran. An innocent woman is finally free. Today is a very bright day in Australia indeed! 1/
— Free Kylie Moore-Gilbert (@FreeKylieMG) November 25, 2020
Nie jesteśmy w stanie wyrazić szczęścia, jakie nas ogarnęło dowiedziawszy się o naszej przyjaciółce i współpracowniczce, dr Kylie Moore-Gilbert, wracającej do domu po 804 dniach spędzonych w irańskim więzieniu. Niewinna kobieta w końcu jest wolna. Dzisiejszy dzień w Australii zapowiada się naprawdę optymistycznie! 1/
— Free Kylie Moore-Gilbert (@FreeKylieMG) 25 listopada 2020
Global Voices pisało o sprawie w sierpniu 2020 roku: Nauczycielka akademicka z Melbourne, Kylie Moore-Gilbert, pozostaje „zakładnikiem politycznym” w irańskim więzieniu Qarchak.
Istnieje uzasadniona obawa o samopoczucie Moore-Gilbert po dotarciu do Australii. Jason Rezaian, który w irańskim więzieniu spędził 544 dni, podzielił się swoimi przemyśleniami:
I am thrilled to see that Dr. Kylie Moore Gilbert is finally free after over 2 years as a hostage of the regime in #Iran. As happy as I am, I know the trauma and bewilderment in her face all to too well. I wish her health, recovery, privacy and patience. pic.twitter.com/SxakqDf5eh
— Jason Rezaian (@jrezaian) November 25, 2020
Jestem niezmiernie szczęśliwy, że dr Kylie Moore-Gilbert jest w końcu wolna po 2 latach spędzonych jako zakładniczka reżimu w #Iranie. Tak samo jak rozpiera mnie radość, tak i aż za dobrze rozpoznaję traumę i oszołomienie wypisane na jej twarzy. Życzę jej zdrowia, odzyskania sił, prywatności i wytrzymałości. pic.twitter.com/SxakqDf5eh
— Jason Rezaian (@jrezaian) 25 listopada 2020
Znalazł się on również w gronie nawołującym do zakończenia tak zwanej dyplomacji zakładników:
It’s far past time for democratic allies — indeed all responsible governments — to work together to end state sponsored hostage taking once and for all, beginning with #Iran, long the world’s most egregious offender of this barbaric practice.
— Jason Rezaian (@jrezaian) November 25, 2020
Moment, w którym demokratyczni sprzymierzeńcy, a w zasadzie wszystkie odpowiedzialne rządy, współpracują, by raz na zawsze zakończyć mechanizm brania zakładników sponsorowanych przez państwo, zaczynając od #Iranu– bezwzględnego przestępcy od dawna egzekwującego tę barbarzyńską praktykę, już dawno minął.
— Jason Rezaian (@jrezaian) 25 listopada 2020
Premier Australii, Scott Morrison, ciepło przyjmując informację o uwolnieniu nauczycielki akademickiej, przypisał sobie pewne zasługi za użycie cichej dyplomacji, która została skyrytkowana przez niektórych przyjaciół i współpracowników Moore-Gilbert. Odmówił komentarza na temat jakichkolwiek negocjacji, a także zaangażowania innych rządów. Oświadczył, że żaden z więźniów z Australii nie zostanie zamieniony.
Mówi się, że irańscy więźniowie, których dotyczy wymiana, to trzech mężczyzn skazanych i przetrzymywanych w Tajlandii pod zarzutem próby zgładzenia izraelskich dyplomatów. Pojawiły się nieuniknione obawy związane z wynagradzaniem dyplomacji zakładników oraz podejmowaniem się negocjacji powiązanych z terroryzmem:
Thread. Thrilled as we all are to have Kylie Moore-Gilbert released, there should be no illusions: #Iran‘s hostage-taking was just rewarded, yet again, with the release of proven killers, notably #IRGC‘s Masoud Sedaghat Zadeh, responsible for a terror spree against Jews in 2012 https://t.co/Jv3nMAPduS
— Kyle Orton (@KyleWOrton) November 25, 2020
Wątek. Jestem ogromnie szczęśliwy, że Kylie Moore-Gilbert została wypuszczona na wolność, ale nie miejmy złudzeń: #irańska praktyka brania zakładników właśnie została nagrodzona, i to kolejny raz, przez uwolnienie notowanych zabójców, a w szczególności Masouda Sedaghata Zadeha należącego do #IRGC (Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej), który jest odpowiedzialny za serię ataków terrorystycznych przeciw Żydom w 2012 roku https://t.co/Jv3nMAPduS
— Kyle Orton (@KyleWOrton) 25 listopada 2020
Rola, jaką izraelski rząd odegrał w podjęciu decyzji również została podana w wątpliwość:
Did the Australian Govt discuss the prisoner swap with Israel, given the three Iranians released in exchange for Kylie Moore-Gilbert's freedom were imprisoned over a plot to assassinate Israeli diplomats? FM @MarisePayne: “I'm not going to comment on diplomatic discussions”
— Stephen Dziedzic (@stephendziedzic) November 26, 2020
Czy rząd Australii przedyskutował kwestię zamiany więźniów z Izraelem, biorąc pod uwagę, że w zamian za wolność Kylie Moore-Gilbert, wypuszczono trzech Irańczyków, których wsadzono do więzienia za planowanie zamachu na izraelskich dyplomatach FM @MarisePayne: „Nie zamierzam komentować dyskusji dyplomatycznych”.
— Stephen Dziedzic (@stephendziedzic) 26 listopada 2020
Wielu Australijczyków przywołało inne kwestie dotyczące praw człowieka, które, ich zdaniem, powinny zostać zaadresowane przez rząd Scotta Morrisona. Delia Quigley była jedną z osób, która za pomocą mediów społecznościowych przypomniała australijskiemu rządowi o środkach, jakie stosowane są wobec osób ubiegających się o azyl, zwłaszcza używanie długoterminowego zatrzymania:
There is no doubt that it is wonderful that Dr Kylie Moore-Gilbert has been released from arbitrary imprisonment in Iran.
It all just seems a bit hypocritical as our govt celebrates this whilst they hold in detention those who legally sought asylum from places like Iran ?
— Delia Quigley ?️? (@DeeQuigDJQ) November 26, 2020
Nie ma wątpliwości, że uwolnienie dr Kylie Moore-Gilbert z arbitralnego więzienia w Iranie jest wspaniałą wiadomością.
Jednak wydaje się to trochę obłudne, jako że nasz rząd świętuje powyższe, podczas gdy przetrzymuje w areszcie tych, którzy legalnie ubiegają się o azyl z krajów takich jak Iran ?
— Delia Quigley ?️? (@DeeQuigDJQ) 26 listopada 2020
Karyn H, działaczka na rzecz uwolnienia innego Australijczyka– Juliana Assange'a, połączyła ze sobą te dwa przypadki. Wezwała ona australijską minister spraw zagranicznych, Marise Payne, by stanęła na wysokości zadania:
I am happy to hear of the release of Kylie Moore-Gilbert. I also look forward to the release of Australian citizen Julian Assange. His courage and tenacity is a real inspiration. It would be expected that you would work just as hard in your efforts to release Julian. pic.twitter.com/0qggIImJyx
— Karyn H⏳? (@H11Karyn) November 25, 2020
Miło mi słyszeć o uwolnieniu Kylie Moore-Gilbert. Z niecierpliwością również czekam na wypuszczenie obywatela Australii– Juliana Assange'a. Jego odwaga i wytrzymałość są prawdziwą inspiracją. Można by oczekiwać, że w sprawę Juliana włożysz równie dużo wysiłku i trudu. pic.twitter.com/0qggIImJyx
— Karyn H⏳? (@H11Karyn) 25 listopada 2020
Moore-Gilbert podziękowała australijskiemu rządowi i pochwaliła Irańczyków w oświadczeniu wydanym po wyjściu na wolność:
I have nothing but respect, love and admiration for the great nation of Iran and its warm-hearted, generous and brave people. It is with bittersweet feelings that I depart your country, despite the injustices which I have been subjected to. I came to Iran as a friend and with friendly intentions, and depart Iran with those sentiments not only still intact, but strengthened.
Chcę wyrazić szacunek, głęboką sympatię i podziw dla wspaniałego narodu, jakim jest Iran, a także dla jego serdecznych, wspaniałomyślnych i dzielnych mieszkańców. Opuszczam wasz kraj z uczuciami zaprawionymi kroplą goryczy, pomimo niesprawiedliwości, na które byłam narażona. Przybyłam do Iranu jako przyjaciółka, mając życzliwe zamiary; wiedzcie, że wraz z moim wyjazdem to przekonanie pozostaje nie tylko nienaruszone, ale i utwierdzone.
Nauczycielka akademicka znajduje się obecnie na kwarantannie z powodu panującej pandemii koronawirusa w lokalizacji, która pozostaje nieznana.