Czy myślicie, że udałoby się Wam chociaż częściowo zrozumieć ogólny sens tekstu napisanego w języku, o którym nie wiecie zupełnie nic (może poza faktem, że taki język istnieje), np. po baskijsku, estońsku, węgiersku lub turecku?
Tak, to możliwe! To właśnie organizacja Labos de Babel starała się udowodnić podczas warsztatów zatytułowanych „Magia równości języków: 12 na raz!” Wystarczy mieć do dyspozycji ten sam tekst w języku, którym także się nie posługujecie (ale który jest dla Was nieco mniej egzotyczny niż ten pierwszy) i zabrać się do tego zadania w kilka osób!
Podczas Światowego Forum Społecznego 2013 w Tunisie, w jednej z cichych sal na kampusie uniwersyteckim El-Manar panuje atmosfera pełna skupienia. Jest to tymczasowy azyl, z dala od debat politycznych i społecznych, jednak nie mniej związany z tematem godności (temat przewodni Światowego Forum Społecznego 2013). Animatorki rozdają uczestnikom, podzielonym na dwuosobowe grupy, kolorowe flamastry oraz zestawy składające się z sześciu zalaminowanych pasków papieru, z tekstem, który na pierwszy rzut oka jest kompletnie niezrozumiały. Zadanie polega na posegregowaniu pasków według języków, a następnie ułożeniu ich we właściwej kolejności, kierując się wszelkimi metodami dedukcji…to zadanie dla detektywów!
W pełnym skupieniu, uczestnicy (którzy przy okazji świetnie się bawią) grupują się wokół tekstów w poszczególnych tajemniczych językach, wydrukowanych już w całości na zwykłych kartkach papieru. Przy pomocy tego samego tekstu (który okazuje się [fr] fragmentem Małego Księcia, opisującym jego spotkanie z lisem) w języku brzmiącym trochę bardziej znajomo (np. po niemiecku, katalońsku czy portugalsku), uczestnicy starają się zidentyfikować słowa o tym samym znaczeniu, odgadnąć sens poszczególnych fragmentów i zrekonstruować historię.
Na zakończenie każdy pisze krótki wiersz w nowo odkrytym języku…
To bez wątpienia magiczne chwile! Oczywiście wszystkie badane w ramach warsztatów języki zapisywane są alfabetem łacińskim, ale istnieje też wersja eksperymentu z tekstem arabskim. Inspirując się metodą opartą na kamieniu z Rosetty, który, dzięki przedstawieniu tego samego tekstu pisanego trzema różnymi rodzajami pisma, dostarczył współczesnym badaczom klucza do zrozumienia egipskich hieroglifów, Labos de Babel Monde zorganizowała warsztaty przy użyciu tego samego fragmentu „Małego Księcia” przetłumaczonego na arabski w dialekcie tunezyjskim i marokańskim (zwanym darija) oraz na dwie odmiany literackiego języka arabskiego.
Ponadto, stowarzyszenie pracuje obecnie nad powtórzeniem eksperymentu z wykorzystaniem dziesięciu języków używanych w Indiach, w oparciu o tekst Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
„Wszyscy jesteśmy specjalistami ze swojego języka”
Jaka idea przyświeca członkiniom Labos de Babel Monde? Stowarzyszenie, z siedzibą na południu Francji, kierując się dewizą „Wszyscy jesteśmy poliglotami! Wszyscy to potrafimy!”, prowadzi działania
w obszarze oddolnych ruchów edukacyjnych na poziomie międzynarodowym (…) Jego głównym celem jest urzeczywistnianie kultury wielojęzyczności oraz tworzenie i upowszechnianie narzędzi edukacyjnych i szkoleniowych do nauczania poliglosji jako podstawy nauki języków.
Poprzez swoje działania z zakresu edukacji językowej, stowarzyszenie dąży do promowania „symbolicznej równości jednostek i społeczności”.
Działania grupy, takie jak organizacja szkoleń, imprez i forów, skierowanie są przede wszystkim do dzieci w różnym wieku i nauczycieli, ale planuje ona także szerzej udostępnić swoje narzędzia, zarówno w Internecie, jak i w innych formach.
Więcej informacji znaleźć można na stronie internetowej stowarzyszenia [fr], a także w książce jednej z jego założycielek, Joëlle Cordesse, pt. „Nauka i nauczanie inteligencji językowej” [fr]. Jeżeli urzekło Was to podejście, możecie skontaktować się ze stowarzyszeniem poprzez stronę internetową i zaoferować swoją pomoc: by się rozwijać, członkinie chciałyby, by ich deklaracja została przetłumaczona na jak najwięcej języków!
3 komentarze
Bardzo fajne przedsięwzięcie. Myślę, że jest jeszcze dużo do zrobienia w celu rozwoju świadomości języka. Bez tego nie ma skutecznej komunikacji.
rzeczywiście, istnieje meta język i meta logika, poprzez logikę można dużo zrozumieć z języka którego kompletnie nie znamy. A często najtrudniej zrozumieć język obcy pokrewny naszemu – tu przeszkadzają tzw false friends.
Ale tematyka para-językowa ( czy meta-językowa) jest niezwykle ciekawa.