Udostępnione dzięki uprzejmości profilu fecebookowego „Girls at Dhabas”.

“Girls at Dhabas” [dziewczyny w przydrożnych barach] to zapoczątkowany przez dwie Pakistanki ruch, którego celem jest odzyskiwanie przestrzeni publicznych w Azji Południowej. Opis zamieszczony na profilu facebookowym grupy podaje: “Desi feministki, kobiety definiujące przestrzenie publiczne na swoich własnych prawach i według własnych kaprysów”. Słowo „dhaba” oznacza natomiast przydrożne stoisko z jedzeniem oraz napojami. Ta tradycyjnie zmaskulinizowana przestrzeń jest w Azji Południowej odwiedzane głównie przez mężczyzn lub przez kobiety pod męską kuratelą.

Wszystko zaczęło się w maju 2015. Wtedy to zamieszkałe w Karaczi Sadia Khatri i Natasha Ansari zaczęły używać hasztagu #GirlsAtDhabas jako wyróżnika dla zdjęć przesyłanych do nich na portalu Tumblr. Niedługo później, dziesiątki kobiet z całej Azji Południowej zaczęły publikować na wspomnianym już Tumblrze oraz Twitterze własne zdjęcia wykonane w dhabach, inicjując tym samym dyskusje dotyczącą bezpiecznych przestrzeni dla kobiet. Facebookowy profil społeczności osiągnął do tej pory 10 tysięcy członków [przypis tłumacza: stan na czerwiec 2018 to niespełna 60 tysięcy].

Post zamieszczony na facebookowym profilu „Girls at Dhabas” następująco opisuje potrzebę „szwędactwa”:

The question is: can we now claim the right to other kinds of pleasure? The pleasure of sitting in an unbroken park bench, reading a book or eating a banana (why not a banana?). The pleasure of walking the streets at night without anxiously looking over our shoulders. The pleasure of not having to change clothes in a car because your family thinks they are immodest. The pleasure of not having to hide when you enter your building at 2 am in the morning for fear of what the neighbours will say. The pleasure of using a clean well-lit toilet at 4 am in the morning on a public street without worrying that none will be open. This kind of pleasure can only come from the right to take risks without the fear of loss of reputation as good girls. — Why Loiter?

What does pleasure mean to you?

Pytanie: Czy możemy teraz domagać się również prawa do innych przyjemności? Przyjemności płynącej z siedzenia na niepotrzaskanej ławce w parku, czytania książki i jedzenia banana (dlaczegoż by nie banana?). Przyjemności płynącej ze spacerowania ulicami nocą, bez spoglądania za siebie z niepokojem. Przyjemności płynącej z braku konieczności przebierania w samochodzie „nieskromnych”, zdaniem twojej rodziny, ubrań. Przyjemności płynącej z braku konieczności ukrywania się kiedy wracasz do domu o drugiej w nocy, zatrwożona „co powiedzą sąsiedzi?”. Przyjemności płynącej z możliwości skorzystania z czystej, dobrze oświetlonej, publicznej toalety; bez zamartwiania się, że o czwartej nad ranem żadna nie będzie otwarta. Taki rodzaj przyjemności może się pojawić tylko na skutek prawa do podejmowania ryzyka, bez obawy o utratę reputacji „dobrej dziewczynki”. – “Why Loiter?” [Po co się szwędać?]

A co przyjemność oznacza dla Ciebie?

Widać wyraźnie, że dziewczyny jak mówią tak robią. A nie chodzi tu bynajmniej tylko o wychodzenie ze znajomymi do kawiarni. Wykraczając znacznie poza przestrzenie przydrożnych dhab, ruch zorganizował mecz krykieta, wyrażając w ten sposób solidarność ze studentkami Uniwersytetu Karaczi. Dziewczęta te zostały zaatakowane przez członków Islami Jamiat-e-Talaba (IJT), polityczno-religijnej organizacji studenckiej, kiedy grały w krykieta na terenach uniwersytetu.

Bilal Farooqi, dziennikarz „The News Intrnational” opublikował na Twitterze:

Great initiative! Girls at Dhabas organising gully cricket in response 2 IJT attack on girls at KU 4 playing cricket pic.twitter.com/vMPeypxxSi

— Bilal Farooqi (@bilalfqi) October 31, 2015

Świetna inicjatywa! „Girls at Dhabas” zorganizowały mecz ulicznego krykieta w odpowiedzi na atak członków IJT na studentkach Uniwersytetu Karaczi.

Fariha Awan miała natomiast do dodania:

Where “Girls at Dhaba” movement is very cool, I am sure many of us karachiites have had tea at dhabas many times?#HipsterKarachiites

— Fariha Awan (@Fay_Alif) August 11, 2015

Jakkolwiek ruch „Girls at Dhabas” jest bardzo cool, jestem pewna, że wielu z nas w Karaczi wielokrotnie bywało w dhabach na herbacie, czyż nie? #HipsterKarachiites [hipsterzy z Karaczi]

W odpowiedzi, członkowie ruchu podejmowali działania mające na celu mobilizację różnych klas społecznych, w szczególności przedstawicielek klasy pracującej. Starania podejmowano wspólnie z pakistańską lewicową grupą polityczną Awami Workers Party.

.@girlsatdhabas & awp meet to talk access of women to #publicspaces in #Pakistan. #Islamabad #girlsatdhabas pic.twitter.com/TKmmPL2COx

— Rabia Mehmood (@Rabail26) November 2, 2015

„Girls at Dhabas” oraz AWP rozmawiają o dostępności sfery publicznej dla kobiet w Pakistanie. #Islamabad #GirlsAtDhabas

Więcej szczegółowych informacji dotyczących spotkania można było znaleźć na facebookowej stronie wydarzenia:

The absence of women from Pakistan's public spaces represents their systematic exclusion from a social and fully human existence. It is a symptom of an overwhelmingly patriarchal society that needs to be actively resisted…Girls at Dhabas will be co-facilitating a dialogue with the Awami Workers’ Party Isb-Rwp on women and public spaces in Pakistan this Monday in Islamabad. We will be discussing how to start things off in Islamabad, forming a local community around the issue and discuss ways people can get more involved.

Nieobecność kobiet w pakistańskich przestrzeniach publicznych reprezentuje ich systematyczne wykluczenie z życia społecznego, jak również z pełnego doświadczenia ludzkiej egzystencji. Taki stan rzeczy jest przejawem przytłaczającego patriarchalizmu społeczeństwa, któremu należy się aktywnie przeciwstawiać. Już w najbliższy poniedziałek w Islamabadzie, „Girls at Dhabas” wspólnie z Awami Worker's Party będą pochylać się nad tematem kobiet i przestrzeni publicznych. Będziemy rozmawiać o tym, jak możemy zacząć działać w Pakistanie formując również lokalną społeczność zorganizowaną wokół wymienionych wcześniej kwestii. Podyskutujemy także o tym, jak osoby zainteresowane mogą się bardziej zaangażować w sprawę.

W odpowiedzi na stawiane przez społeczeństwo kulturowe bariery, „Girls at Dhabas” oraz im podobne inicjatywy oferują wgląd w pakistańskie, oraz patrząc szerzej – południowoazjatyckie, ruchy sprzeciwu, które często pozostają niezauważone.