Kadr z reportażu TV5 Monde o ruchu “Ma Jupe Mon Droit” na Madagaskarze

Manpihena ny finan-dratsin'ireo lehilahy tia setrasetra ny fitaty tsotra sy maontina entin'ny ankizivavy. koa adidin'ny ny ray aman-dreny ny manoro sy manitsy ny zanany hanalavitra ny fitaty maneho fihantsiana sy mampitanjaka

Jeśli dziewczęta noszą przyzwoite ubrania, ograniczają w ten sposób diabelskie popędy mężczyzn, którzy mogliby je napastować. Obowiązkiem rodziców jest poprowadzenie córek właściwą ścieżką i powstrzymanie ich przed zakładaniem skąpych ubrań

Tym nieszczęśliwym sformułowaniem, które pojawiło się na Facebooku Ministerstwa Edukacji Narodowej (publikację już usunięto), rząd Madagaskaru wzywa kobiety nienoszenia skąpych ubrań w celu uniknięcia napaści seksualnej. Wiele malgaskich kobiet udostępniło w mediach społecznościowych swoje zdjęcia w spódnicach czy sukienkach wraz z hashtagiem #MaJupeMonDroit [Moja spódnica, moje prawo], by potępić ów apel, w którym za przemoc obwinia się obyczaje kobiet, a nie agresywne zachowania napastników. Według logiki społecznej cel to „nie dać się zgwałcić”, a nie kształcenie w taki sposób, by nie dochodziło do napaści seksualnych na kobiety. W związku z tym madagaskarskie Ministerstwo Edukacji zaleciło kobietom nienoszenie skąpych ubrań w celu uniknięcia ataku. Poniżej zdjęcie publikacji na Facebooku w języku malgaskim przed usunięciem postu:

Zrzut ekranu postu na Facebooku Ministerstwa Edukacji Narodowej z 12 kwietnia zachęcający kobiety do unikania noszenia skąpych ubrań

Ruch, który wsparło wielu aktywistów zamieszkujących Madagaskar, a także członków malgaskiej diaspory, szybko rozprzestrzenił się w sieci. W mediach społecznościowych pojawił się za sprawą organizacji pozarządowej Nifin'Akanga, walczącej o depenalizację aborcji, która w dniu opublikowania postu Ministerstwa, natychmiast zareagowała na Facebooku, zapraszając malgaskich użytkowników Internetu do potępienia takiego środka:

/// Jupe challenge/// ? PARTAGEZ !!
Prenez un selfie dans la tenue qui vous plaît: jupe, robe, etc. ?
Mettez le
#majupemondroit
Ma jupe, mon droit…
Sa braguette, son problème avec la loi.
Mon corps, mon droit
Mon utérus…pas ta décision !

///Jupe challenge/// UDOSTĘPNIAJCIE!!
Zrób sobie selfie w stroju, który lubisz: spódnicy, sukience, etc.
Oznacz je
#majupemondroit
Moja sukienka, moje prawo…
Jego rozporek, jego problem z prawem.
Moje ciało, moje prawo
Moja macica… Nie twoja decyzja!

Wielu aktywistów użyło również znanego na całym świecie hashtagu potępiającego kulturę gwałtu:  #StopRapeCulture.

Redaktor w stolicy Madagaskaru, Antananarivo, Soa Anina, wymieniła na swoim blogu 30 odpowiedzi na 30 stereotypów tego ruchu. Oto kilka z nich:

Non, les « besoins sexuels des individus malfaisants » ne diminueront pas de cette manière, et certainement pas, s’ils reçoivent un soutien ministériel qui déplace le problème en accusant la victime, plutôt que le coupable. Non, ce n’est pas aux filles de gérer le comportement des hommes et des garçons : c’est aux hommes d’apprendre à se comporter honorablement, en toutes circonstances, et aux parents d’élever leurs garçons pour en faire des hommes. (..)  La vérité, c’est qu’aucun habit ne vous protège. Ce n’est pas le vêtement : le pervers réalise le crime, non parce qu’il est attiré par « le plaisir sexuel », mais parce qu’il tire son plaisir du rapport de pouvoir, de contrôle et de domination, sans aucun lien avec  le vêtement jugé « trop sexy ». Le mot malgache « fanolanana » décrit le viol avec exactitude : tordre jusqu’à ce que la résistance s’étiole.

Nie, „potrzeby seksualne napastników” w ten sposób się nie zmniejszą, a już na pewno nie z  wsparciem Ministerstwa, które wskazuje palcem ofiarę, oskarżając ją, a nie winnego. Nie, to nie dziewczęta powinny odpowiadać za zachowanie mężczyzn i chłopców: mężczyźni muszą nauczyć się zachowywać przyzwoicie w każdej sytuacji, a rodzice powinni wychowywać swoich chłopców tak, by stali się oni mężczyznami. (…) Prawda jest taka, że żaden strój was nie ochroni. Nie chodzi o ubranie: to zboczeniec popełnia przestępstwo, nie z powodu swojego libido, ale dlatego, że czerpie on przyjemność ze stosunku władzy, z kontroli i dominacji, co nie ma związku z ubraniem, nawet jeśli zostane uznane za „zbyt sexy”. Madagaskarskie słowo „fanolanana” bardzo dokładnie opisuje gwałt: giąć aż do złamania oporu.

Krajowe gazety i publikacje online wkrótce dołączyły do protestów, zwiększając ich oddziaływanie. Nasolo Valiavo Andriamiahaja, redaktor dziennika l'Express de Madagascar, łączy ze sobą wszelkie rodzaje restrykcyjnej polityki z regresją praw kobiet. Przypomina anegdotę o królu Maroka z jego przymusowego wygnania na Madagaskarze:

En 1956, raconte l’écrivain marocain Tahar ben Jelloun, le roi du Maroc Mohammed V à son retour d’Antsirabe où l’administration coloniale française l’avait envoyé en exil, n’avait pas hésité à montrer ses filles sans voile. «Entre la fin des années cinquante et le début des années quatre-vingt, les Marocaines avaient dans leur majorité abandonné le port du voile. Elles portaient la djellaba et gardaient la tête non couverte. C’est avec la révolution iranienne et les discours démagogiques de Khomeyni que le voile a refait son apparition» («Maroc : voilés, dévoilées, les femmes sèment le trouble», taharbenjelloun.org)

Marokański pisarz Tahar ben Jelloun uważa, że król Maroka Mohammed V nie bał się pokazać swoich córek bez hidżabu po powrocie w 1956 roku z Antisirabe (prowincja Madagaskaru), gdzie kolonialna administracja francuska wysłała go na wygnanie. „Między końcem lat 50. a początkiem lat 80. większość Marokanek porzuciła hidżab. Nosiły dżellabę i miały okrytą głowę. Hidżab powrócił wraz z rewolucją irańską i demagogią Chomejniego” (« Maroc : voilés, dévoilées, les femmes sèment le trouble », taharbenjelloun.org)

W związku z pojawieniem się fali sprzeciwu, Ministerstwo Edukacji Narodowej przyznało się do błędu i przeprosiło w oficjalnym oświadczeniu, kończąc tym polemikę:

Oficjalne oświadczenie ministerstwa opublikowane na Facebooku wyjaśniające wycofanie się ze środka przeciwko napaściom seksualnym.

Dla Mbolatiana Raveloarimisa, jak i wielu aktywistów i dziennikarzy z Antananarivo, walka nie jest skończona:

Nombreux sont les commentaires qui, au lieu de soutenir l’indignation, cherchent encore à culpabiliser les femmes.  Le malheureux Ministère de l’éducation n’est qu’un élément déclencheur qui nous a fait découvrir une réalité toute autre. Dans la société Malgache, la violence faite aux femmes n’est que le bout d’un iceberg immense. L’administration toute entière n’est que la cristallisation d’un mutisme général.

W wielu komentarzach próbuje się zawstydzić kobiety zamiast wspierać ruch.Ten przykry incydent to tylko bodziec, który otworzył nam oczy na inną rzeczywistość. W malgaskim społeczeństwie przemoc wobec kobiet jest ledwie wierzchołkiem ogromnej góry lodowej. Cała adminstracja to tylko krystalizacja narodowego mileczenia na temat przemocy wobec kobiet.