Haiti: Kobiety i poezja spoken word (Część 1)

Fotograf Francesca Andre [en], z pochodzenia Haitanka, mieszka i pracuje w Stanach Zjednoczonych. Zaangażowana jest w trwający właśnie projekt organizacji Fanm Kanson Network dotyczący haitańskich kobiet: jego ważnym elementem są wywiady przeprowadzone z różnymi kobietami na temat ich doświadczeń, zbieranie funduszy i ułatwienie dostępu do zajęć umożliwiających naukę czytania i pisania oraz warsztatów fotografii aby umożliwić im opowiedzenie własnych historii i podnieść społeczna świadomość (zarówno na wyspie jak i wśród haitańskiej diaspory) na temat codziennej rzeczywistości. Projekt był już w toku przed druzgocącym trzęsieniem ziemi z 2010 [en].

Częścią projektu jest nowy film [en] o artystce spoken word Melisie Beauvery w reżyserii Andre. W tym poście opowiada ona Global Voices o swojej pracy, o tym jak film ten pomaga wzmocnić siłę głosu haitańskich kobiet oraz o znaczeniu kultury i sztuki Haiti.

Haitian photographer Francesca Andre

Haitańska fotograf Francesca Andre

Następna część będzie skupiać się na punkcie widzenia samej artystki spoken word, Melissy Beauvery.

•••

Janine Mendes-Franco (JMF): Jak poznałaś Melissę i co zainspirowało cię do wyreżyserowania tego filmu?

Francesca Andre (FA): Poznałam Melissę przez wspólnego znajomego. Po raz pierwszy pracowałam z nią podczas produkcji filmu dokumentalnego mojej reżyserii zatytułowanego ‘Our Wombs, Our Voices’ o podtytule ‘Four Women’ [“Nasze macice, nasze głosy. Cztery kobiety” – przyp. tłum.]. Jest to krótki film zwracający uwagę na życie i talent czterech haitańskich poetek:  Michele Voltaire [en], Jennifer Celestin [en], Keren Charles Dongo i Melissy Beauvery. Film pokazuje fragmenty ich życia osobistego, które powiązane jest z procesem twórczym i natchnieniem. Przyglądam się także sposobowi w jaki poezja pomaga im odnaleźć się w diasporze. W tym okresie dowiedziałam się więcej o obecnym projekcie Melissy ‘My Grandmother’s Tongue’ [Język mojej babki – przyp. tłum.] i zrodził się pomysł nakręcenia krótkiego filmu na jego temat.

Artystka spoken word: Melissa Beauvery [en] za pośrednictwem Victor Oliveira [en] na Vimeo.

JMF: Czy przejście z fotografii na obraz filmowy było dla ciebie wyzwaniem? Jak różne jest to medium w sposobie opowiadania historii? 

FA: To wcale nie było wyzwanie. Tak naprawdę to ułatwiło to misję Fanm Kanson Network … chcemy opowiadać historie, inspirujące historie, historie podnoszące na duchu… a ‘My Grandmother’s Tongue’ zabierze was w tę podróż… ruchomość obrazów pozwoliła tylko uwydatnić złożoność i wielowymiarowość projektu Melissy. Słuchanie jej wierszy w ‘My Grandmother’s Tongue’ przywołało żywe obrazy i obudziło we w mnie wspomnienia i uczucia związane z Haiti, które warte są tego aby je celebrować i kultywować.

Haitańska kobieta; autorka zdjęcia: Francesca Andre

JMF: Co chciałaś aby zostało osiągnięte poprzez ten film? Jakie jest jego główne przesłanie i jak wykorzystujesz siłę jaką mają media społecznościowe aby dotarło ono do ludzi, którzy według ciebie powinni go zobaczyć?

FA: Celem filmu było ukazanie drobnej części życia Melissy, sposób w jaki została wychowana, jej projekt, przebieg prac nad ‘My Grandmother’s Tongue’, źródło inspiracji dla filmu, chciałam też dać widzom przedsmak tego co pojawi się w albumie.  Jego głównym przesłaniem jest promocja bardziej pozytywnego wizerunku Haiti, uświadomienie sobie siły słów, mocy jaką w naszej kulturze ma opowiadanie historii a także ich wpływu w innych kulturach –  słowa mają zdolność budowania mostów oraz tworzenia porozumienia między kulturami, ludźmi i mentalnościami. Facebook, Twitter i blogi są ważne w zaistnieniu online… Mam zamiar udostępnić film na różnych aktywnych grupach na Facebooku i będę też prosić innych aby poprzez rozpowszechnianie informacji pomogli w podtrzymaniu tego dialogu.

JMF: Opowiedz szerzej o tym w jaki sposób film Melissy pasuje do twojego sztandarowego projektu dotyczącego haitańskich kobiet.

FA: Mają one jedną cechę wspólną: cel. Bez względu na to z którym projektem mamy do czynienia cel jest podobny- stworzenie dialogu, podniesienie świadomości, promowanie sztuki, szacunku, humanitaryzmu, miłości i celebracja to kim jesteśmy jako kobiety jak również określanie własnej przestrzeni, głosu i dążeń na tym świecie.  ‘My Grandmother’s Tongue’ był inspirowanych babką Melissy ale składa hołd wszystkim kobietom. Opowiada historie ludzi, wielu ludzi, mówi o Haiti którego świat nie widzi. Opowiada historie kobiet bezimiennych dla świata, o których nie chce się pamiętać. Jednak mają oni w sobie siłę aby stawić opór biedzie, okrucieństwu i wprowadzić zmiany. To jest siła! Właśnie dlatego dla Fanm Kanson Network ważne jest aby zwrócić uwagę na projekt jakim jest ‘My Grandmother’s Tongue’ i na taką artystkę jak Melissa Beauvery.

Kobiety Fanm Kanson, Haiti; autorka fotografii: Francesca Andre

JMF: Jakie są według ciebie, jako członka haitańskiej diaspory, główne wyzwania dla twojego kraju i w  jaki sposób twoja sztuka i ogólnie elementy kultury Haiti (muzyka, malarstwo, itd.) oddziałują pozytywnie. 

FA: Często gdy prosi się mnie o podzielenie się odczuciami na temat Haiti, zawsze z dumą opowiadam o umiejętności przystosowania się ale wtedy uzmysławiam sobie, że ludzie posiadają tę cechę dopóki muszą walczyć z przeciwnościami losu takimi jak bieda, korupcja, destabilizacja polityczna, brak świadomości, wyzysk itd. Przez lata zmieniły się moje poglądy na ten temat… chciałabym, żeby ludzie nie musieli się przystosowywać.

Jedyna rzeczą, która utrzymuje Haiti ‘kanpe’, czyli nie pozwala jej upaść, to kultura… artyści. Artyści reprezentują dusze ludności… są duszami, które komunikuję się z Bogiem i są sercem narodu, jego krwią. Jeśli chcesz zrozumieć ludzi, musisz poznać ich sztukę, słuchać ich muzyki, wsłuchać się w ich słowa, nauczyć się języka a odkryjesz w nich wiele piękna, pokłady wrażliwości często przez innych ignorowane. Właśnie w ten sposób kultura utrzymuje Haiti przy życiu.

Spójrz na historię Melissy: urodziła się w Haiti ale mówi o kraju po angielsku i w języku swojej babki czyli w kreolskim haitańskim. Ten projekt uosabia nadzieję, przetrwanie zmieniającej się kultury i śmiałość  zarówno w jej celebracji jak i w ciągłym ulepszaniu Haiti poprzez słowa, muzykę i obrazy.

Autorką wszystkich fotografii wykorzystanych w tym poście jest  Francesca Andre [en] i użyte zostały za pozwoleniem.

1 komentarz

Dołącz do komentujących

Autorzy, proszę Zaloguj »

Wskazówki

  • Wszystkie komentarze są moderowane. Nie wysyłaj komentarza więcej niż raz, gdyż może to zostać zinterpretowane jako spam.
  • Prosimy, traktuj innych z szacunkiem. Komentarze nieprzywoite, obraźliwe lub atakujące inne osoby nie będą publikowane.