Brazylia: Organizacja Pucharu Świata i Igrzysk Olimpijskich kosztem przymusowych eksmisji

Gdy świat oczekuje na Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2014 oraz Letnie Igrzyska Olimpijskie 2016, tysiące ludzi w Brazylii wyrzucanych jest ze swoich domów, aby zrobić miejsce dla biur, stadionów i dróg. Wideo-blogerzy aktywiści wyrażają sprzeciw produkując filmy dokumentalne, które mają uświadamiać, informować i wspierać społeczności zagrożone wysiedleniem.

Blog WITNESS we współpracy z Habitat International Coalition i kilkoma lokalnymi organizacjami z Rio de Janeiro uczy lokalnych działaczy przygotowywać wideo-protesty przeciw przymusowym eksmisjom, związanym z budową obiektów przygotowywanych przed wielkimi rozgrywkami.

Jorge stands in front of his flooded house where his neighborhood used to stand. Documentary still.

Jorge wskazuje swój podtopiony dom i miejsce, gdzie jeszcze niedawno stały okoliczne budynki. Kadr z filmu.

Chociaż dla ogółu mieszkańców budowa nowych osiedli może spowodować polepszenie warunków życiowych, dla eksmitowanych oznacza ona łamanie praw człowieka, co opisano na stronie kampanii blogu WITNESS:

Budowa wznoszona na ich ziemi, w miejscu gdzie stoją ich domy, często jest źródłem zubożenia, niszczy społeczność i jej życie. Ofiarami przymusowych eksmisji, będących rezultatem tworzenia nowych projektów deweloperskich, pada rocznie około 15 milionów ludzi. Wykonując eksmisje nie dba się o uzyskanie zgody mieszkańców, często również nie dotrzymuje się obietnic uczciwej rekompensaty i organizacji przesiedlenia tak, by odtworzyć infrastrukturę (zarówno fizyczną jak i społeczną), która pomagała im tworzyć wspólnotę.  Przymusowe eksmisje mogą być również przyczyną naruszania praw człowieka, braków mieszkaniowych, problemów z dostępem do wody, szkół czy szpitali.

W następnym filmie kierownik projektu Priscila Néri prezentuje nam typowy dzień szkoleniowy. Po otrzymaniu instruktażu dotyczącego teorii produkcji dokumentu i rozplanowywania ujęć, uczestnicy szkolenia wyruszają w teren. Będą nagrywać ujęcia, i przeprowadzać wywiady, by przedstawić historie mieszkańców Canal do Anil, w zachodniej części Rio de Janeiro. Liderzy społeczności opowiadają, jak udało im się przeciwstawić eksmisjom towarzyszącym organizacji  Igrzysk Panamerykańskich w 2007 roku. Napisy w języku portugalskim dzięki uprzejmości serwisu UniversalSubtitles.

Dzięki brazylijskiej sieci praw człowieka ‘Plataforma Dhesca Brasil’, ludzie z Restinga mogą opowiedzieć swoją historię.  Zostali przymusowo wysiedleni zanim jeszcze opracowano plan przyznawania odszkodowań. Ich domy i miejsca pracy wyburzono, by na ich miejscu zbudować autostradę, podczas gdy oni stali, patrząc i, jak sami mówią, czując się “jak śmieci”.

W dzielnicy Morro da Providencia, miasto buduje linię kolejki linowej: lokalnej społeczności nigdy nie pytano o opinię w tej kwestii, a tworząc plany nie zadbano o jej zgodę, co jest niezgodne z brazylijskim prawem.  Teraz ich domy wyznacza się do rozbiórki, chociaż nikt nie wyjaśnił im co stanie się, gdy zostaną już zburzone. Mieszkańcy Morro da Providencia, z których wielu się tu urodziło, wyjaśniają, że nie są przeciwni samej budowie, ale oburza ich towarzyszące jej łamanie praw obywatelskich.

Fawela do Metro niszczeje, w miarę jak opuszczają ją mieszkające tu rodziny. Ludzie postawieni przed wyborem: bezdomność lub częściowe odszkodowanie za dobrowolne opuszczenie domu, jeden po drugim opuszczają fawelę. Ci, którzy pozostali, muszą zmagać się z pozostawionymi w sąsiedztwie parcelami pełnymi gruzu. Dla rządu, który odmawia usunięcia gruzowisk do chwili gdy wszyscy mieszkańcy opuszczą swoje domy, jest to jeszcze jedna metoda nacisku na obywateli. Niestety to właśnie ci najbiedniejsi, ekonomicznie zależni ryzykują więcej, gdy rząd postanowi zainwestować w nową budowę.

Jorge, który mieszka w Vila Recreiro 2 opowiada o tym, że z mieszkających tu kiedyś 235 rodzin pozostało tylko 12, które dalej opierają się eksmisji. Opowiada o życiu tych, którzy się wyprowadzili: ich dzieci nie mogą chodzić do szkoły, bo nie znaleźli dla nich miejsc w szkołach w swoim okręgu, a do poprzedniej jest zbyt daleko. Niektórzy pokonują duże odległości dojeżdżając do pracy, inni ją stracili. Obecnie dom Jorgego jest wciąż zalewany, a ekipa budowlana zablokowała system wodno-kanalizacyjny. Podkreślając, że chciałby tylko, by uszanowano jego prawa obywatelskie, powtarza historię opowiedzianą nam w innych rejonach – rząd nie przedyskutował swoich planów z mieszkańcami, którzy mieli zostać wysiedleni.

Podczas szkolenia oprócz dokumentów tworzy się strategie wysyłania komunikatów i docierania z nimi do określonych grup docelowych. W swoim blogu, w poście  “Szkolenie protestujących przeciw wymuszonym eksmisjom w Rio: społeczny aktywizm jak samba” Mary Allison Joseph napisała:

Podczas kursu uczestnicy wspólnie uznali, że głównym celem kampanii protestacyjnej powinien być burmistrz Rio, Eduardo Paes, osoba mająca największy wpływ na wstrzymanie masowych eksmisji. Następnie biorący udział w szkoleniu określili trzy strategiczne grupy docelowe dla kampanii wideo: system sądownictwa, społeczności dotknięte problemem wymuszonych eksmisji, oraz międzynarodowi udziałowcy. Każda z grup posiada własny, znaczący wpływ na burmistrza Paesa. Podział grup docelowych ułatwił utworzenie trzech odrębnych Planów Działań. Prowadzące je grupy opuściły szkolenie ze szczegółową listą zadań do wykonania w ramach kampanii. Razem, kampanie są konkretnym krokiem na drodze do zmiany lokalnej polityki miasta przygotowującego się do wielkich imprez masowych.

Filmy wideo dostępne są na kanale YouTube Priscila's WITNESS.

Rozpocznij dyskusję

Autorzy, proszę Zaloguj »

Wskazówki

  • Wszystkie komentarze są moderowane. Nie wysyłaj komentarza więcej niż raz, gdyż może to zostać zinterpretowane jako spam.
  • Prosimy, traktuj innych z szacunkiem. Komentarze nieprzywoite, obraźliwe lub atakujące inne osoby nie będą publikowane.