Uwolnienie brytyjsko-australijskiej nauczycielki akademickiej– Kylie Moore-Gilbert– po ponad 800 dniach w irańskim areszcie spotkało się z radością i ulgą ze strony Australii, jak i całego świata. Doszło do tego za sprawą umowy, która zakładała wymianę Moore-Gilbert na trzech irańskich więźniów.
Od września 2018 roku dr Moore-Gilbert była przetrzymywana w irańskich więzieniach za rzekome szpiegostwo. Krążyły pogłoski [2], jakoby została zatrzymana i oskarżona o szpiegowanie dla Izraela po tym, jak Iran dowiedział się o jej związku z izraelskim obywatelem.
University of Melbourne, gdzie Moore-Gilbert wykonywała zawód wykładowcy, podzielił się ulgą, którą odczuli pracownicy na wieść o jej uwolnieniu:
We're delighted and relieved that Dr Kylie Moore-Gilbert has been released from jail in Iran. VC Prof Duncan Maskell said Dr Moore-Gilbert is safe and well and in strong spirits, and the University’s first priority is her ongoing health and wellbeing. https://t.co/OQcT6ryF6m [3]
— University of Melbourne (@unimelb) November 25, 2020 [4]
Jesteśmy szczęśliwi i odczuwamy ulgę, że dr Kylie Moore-Gilbert została zwolniona z irańskiego więzienia. Rektor prof. Duncan Maskell powiedział, że dr Moore-Gilbert jest cała i zdrowa oraz dopisuje jej dobry nastrój, a głównym priorytetem uczelni jest jej obecne zdrowie i samopoczucie. https://t.co/OQcT6ryF6m [3]
— University of Melbourne (@unimelb) 25 listopada 2020 [4]
Grupa wsparcia kobiety, składająca się z jej przyjaciół i współpracowników, również umieściła wpis na Twitterze:
We are over the moon that our amazing friend and colleague Dr Kylie Moore-Gilbert is on her way home after 804 days in prison in Iran. An innocent woman is finally free. Today is a very bright day in Australia indeed! 1/
— Free Kylie Moore-Gilbert (@FreeKylieMG) November 25, 2020 [5]
Nie jesteśmy w stanie wyrazić szczęścia, jakie nas ogarnęło dowiedziawszy się o naszej przyjaciółce i współpracowniczce, dr Kylie Moore-Gilbert, wracającej do domu po 804 dniach spędzonych w irańskim więzieniu. Niewinna kobieta w końcu jest wolna. Dzisiejszy dzień w Australii zapowiada się naprawdę optymistycznie! 1/
— Free Kylie Moore-Gilbert (@FreeKylieMG) 25 listopada 2020 [5]
Global Voices pisało o sprawie w sierpniu 2020 roku: Nauczycielka akademicka z Melbourne, Kylie Moore-Gilbert, pozostaje „zakładnikiem politycznym” w irańskim więzieniu Qarchak [6].
Istnieje uzasadniona obawa o samopoczucie Moore-Gilbert po dotarciu do Australii. Jason Rezaian, który w irańskim więzieniu spędził 544 dni, podzielił się swoimi przemyśleniami:
I am thrilled to see that Dr. Kylie Moore Gilbert is finally free after over 2 years as a hostage of the regime in #Iran [7]. As happy as I am, I know the trauma and bewilderment in her face all to too well. I wish her health, recovery, privacy and patience. pic.twitter.com/SxakqDf5eh [8]
— Jason Rezaian (@jrezaian) November 25, 2020 [9]
Jestem niezmiernie szczęśliwy, że dr Kylie Moore-Gilbert jest w końcu wolna po 2 latach spędzonych jako zakładniczka reżimu w #Iranie [7]. Tak samo jak rozpiera mnie radość, tak i aż za dobrze rozpoznaję traumę i oszołomienie wypisane na jej twarzy. Życzę jej zdrowia, odzyskania sił, prywatności i wytrzymałości. pic.twitter.com/SxakqDf5eh [8]
— Jason Rezaian (@jrezaian) 25 listopada 2020 [9]
Znalazł się on również w gronie nawołującym do zakończenia tak zwanej dyplomacji zakładników:
It’s far past time for democratic allies — indeed all responsible governments — to work together to end state sponsored hostage taking once and for all, beginning with #Iran [7], long the world’s most egregious offender of this barbaric practice.
— Jason Rezaian (@jrezaian) November 25, 2020 [10]
Moment, w którym demokratyczni sprzymierzeńcy, a w zasadzie wszystkie odpowiedzialne rządy, współpracują, by raz na zawsze zakończyć mechanizm brania zakładników sponsorowanych przez państwo, zaczynając od #Iranu [7]– bezwzględnego przestępcy od dawna egzekwującego tę barbarzyńską praktykę, już dawno minął.
— Jason Rezaian (@jrezaian) 25 listopada 2020 [10]
Premier Australii, Scott Morrison, ciepło przyjmując informację o uwolnieniu nauczycielki akademickiej, przypisał sobie pewne zasługi [11] za użycie cichej dyplomacji, która została skyrytkowana przez niektórych przyjaciół i współpracowników Moore-Gilbert. Odmówił komentarza na temat jakichkolwiek negocjacji, a także zaangażowania innych rządów. Oświadczył, że żaden z więźniów z Australii nie zostanie zamieniony.
Mówi się [12], że irańscy więźniowie, których dotyczy wymiana, to trzech mężczyzn skazanych i przetrzymywanych w Tajlandii pod zarzutem próby zgładzenia izraelskich dyplomatów. Pojawiły się nieuniknione obawy związane z wynagradzaniem dyplomacji zakładników oraz podejmowaniem się negocjacji powiązanych z terroryzmem:
Thread. Thrilled as we all are to have Kylie Moore-Gilbert released, there should be no illusions: #Iran [7]‘s hostage-taking was just rewarded, yet again, with the release of proven killers, notably #IRGC [13]‘s Masoud Sedaghat Zadeh, responsible for a terror spree against Jews in 2012 https://t.co/Jv3nMAPduS [14]
— Kyle Orton (@KyleWOrton) November 25, 2020 [15]
Wątek. Jestem ogromnie szczęśliwy, że Kylie Moore-Gilbert została wypuszczona na wolność, ale nie miejmy złudzeń: #irańska [7] praktyka brania zakładników właśnie została nagrodzona, i to kolejny raz, przez uwolnienie notowanych zabójców, a w szczególności Masouda Sedaghata Zadeha należącego do #IRGC [13] (Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej), który jest odpowiedzialny za serię ataków terrorystycznych przeciw Żydom w 2012 roku https://t.co/Jv3nMAPduS [14]
— Kyle Orton (@KyleWOrton) 25 listopada 2020 [15]
Rola, jaką izraelski rząd odegrał w podjęciu decyzji również została podana w wątpliwość:
Did the Australian Govt discuss the prisoner swap with Israel, given the three Iranians released in exchange for Kylie Moore-Gilbert's freedom were imprisoned over a plot to assassinate Israeli diplomats? FM @MarisePayne [16]: “I'm not going to comment on diplomatic discussions”
— Stephen Dziedzic (@stephendziedzic) November 26, 2020 [17]
Czy rząd Australii przedyskutował kwestię zamiany więźniów z Izraelem, biorąc pod uwagę, że w zamian za wolność Kylie Moore-Gilbert, wypuszczono trzech Irańczyków, których wsadzono do więzienia za planowanie zamachu na izraelskich dyplomatach FM @MarisePayne [16]: „Nie zamierzam komentować dyskusji dyplomatycznych”.
— Stephen Dziedzic (@stephendziedzic) 26 listopada 2020 [17]
Wielu Australijczyków przywołało inne kwestie dotyczące praw człowieka, które, ich zdaniem, powinny zostać zaadresowane przez rząd Scotta Morrisona. Delia Quigley była jedną z osób, która za pomocą mediów społecznościowych przypomniała australijskiemu rządowi o środkach, jakie stosowane są wobec osób ubiegających się o azyl, zwłaszcza używanie długoterminowego zatrzymania:
There is no doubt that it is wonderful that Dr Kylie Moore-Gilbert has been released from arbitrary imprisonment in Iran.
It all just seems a bit hypocritical as our govt celebrates this whilst they hold in detention those who legally sought asylum from places like Iran ?
— Delia Quigley ?️? (@DeeQuigDJQ) November 26, 2020 [18]
Nie ma wątpliwości, że uwolnienie dr Kylie Moore-Gilbert z arbitralnego więzienia w Iranie jest wspaniałą wiadomością.
Jednak wydaje się to trochę obłudne, jako że nasz rząd świętuje powyższe, podczas gdy przetrzymuje w areszcie tych, którzy legalnie ubiegają się o azyl z krajów takich jak Iran ?
— Delia Quigley ?️? (@DeeQuigDJQ) 26 listopada 2020 [18]
Karyn H, działaczka na rzecz uwolnienia innego Australijczyka– Juliana Assange'a, połączyła ze sobą te dwa przypadki. Wezwała ona australijską minister spraw zagranicznych, Marise Payne, by stanęła na wysokości zadania:
I am happy to hear of the release of Kylie Moore-Gilbert. I also look forward to the release of Australian citizen Julian Assange. His courage and tenacity is a real inspiration. It would be expected that you would work just as hard in your efforts to release Julian. pic.twitter.com/0qggIImJyx [19]
— Karyn H⏳? (@H11Karyn) November 25, 2020 [20]
Miło mi słyszeć o uwolnieniu Kylie Moore-Gilbert. Z niecierpliwością również czekam na wypuszczenie obywatela Australii– Juliana Assange'a. Jego odwaga i wytrzymałość są prawdziwą inspiracją. Można by oczekiwać, że w sprawę Juliana włożysz równie dużo wysiłku i trudu. pic.twitter.com/0qggIImJyx [19]
— Karyn H⏳? (@H11Karyn) 25 listopada 2020 [20]
Moore-Gilbert podziękowała australijskiemu rządowi i pochwaliła Irańczyków w oświadczeniu [21]wydanym po wyjściu na wolność:
I have nothing but respect, love and admiration for the great nation of Iran and its warm-hearted, generous and brave people. It is with bittersweet feelings that I depart your country, despite the injustices which I have been subjected to. I came to Iran as a friend and with friendly intentions, and depart Iran with those sentiments not only still intact, but strengthened.
Chcę wyrazić szacunek, głęboką sympatię i podziw dla wspaniałego narodu, jakim jest Iran, a także dla jego serdecznych, wspaniałomyślnych i dzielnych mieszkańców. Opuszczam wasz kraj z uczuciami zaprawionymi kroplą goryczy, pomimo niesprawiedliwości, na które byłam narażona. Przybyłam do Iranu jako przyjaciółka, mając życzliwe zamiary; wiedzcie, że wraz z moim wyjazdem to przekonanie pozostaje nie tylko nienaruszone, ale i utwierdzone.
Nauczycielka akademicka znajduje się obecnie na kwarantannie z powodu panującej pandemii koronawirusa w lokalizacji, która pozostaje nieznana.