Maski samodzielnie wykonane z tkanin, sprzęt ochronny wielokrotnego użytku oraz tradycyjne kąpiele, by złagodzić symptomy choroby — to tylko niektóre rozwiązania wymyślone przez władze i obywateli Mozambiku, podczas gdy przypadków COVID-19 znacząco przybywa w tym biednym kraju.
Jak dotąd w Mozambiku potwierdzono 80 przypadków zachorowań na COVID-19, żaden z nich śmiertelny, podaje Ministerstwo Zdrowia [1]. 72 przypadki były wynikiem transmisji społecznościowej, podczas gdy 57 odnotowano w północnej prowincji Cabo Delgado, krajowe epicentrum choroby [2]. Do dnia dzisiejszego (4 maj 2020 r.) wyzdrowiało 19 pacjentów.
Jednkże, biorąc pod uwagę ograniczenia możliwości wykonywania testów, te liczby najprawdopodobniej nie oddają rzeczywistej sytuacji [3]. Do dnia 4 maja, kraj z 30 milionową populacją przeprowadził jedynie 2 589 testów [4] według Narodowego Instytutu Zdrowia Mozambiku.
Podobnie jak w innych rozwijających się krajach, system opieki zdrowotnej w Mozambiku cierpi podstawowe braki sprzętu, takiego jak wentylatory — jest ich tylko 35 [5] w całym kraju.
Dlatego też władze próbują opóźnić [6] szczyt choroby, szacowny przez niektóre źródła [7] na około środek roku, aż do stycznia lub lutego 2021, żeby służba zdrowia miała wystarczająco dużo czasu, by zebrać niezbędne środki oraz poprawić ich rozumienie choroby.
W międzyczasie rząd zadeklarował stan wyjątkowy. [8] Początkowo zastosował drastyczne środki, takie jak zakaz popularnych taksówek motocyklowych. W konsekwencji brutalnych [9] protestów taksówkarzy jednakże, przeciwko tymże środkom, władze ustąpiły [10] oraz złagodziły politykę. Pozwoliły taksówkom motocyklowym operować, ale jedynie pod warunkiem, że kierowca oraz pasażer założą maseczki. Przymus [11] noszenia maseczek został także wprowadzony we wszystkich środkach transportu publicznego.
Co do właściwych maseczek chirurgicznych w cenie od 50 do 100 meticali (niecały 1 dollar amerykański za sztukę), są poza zasięgiem większości Mozambijczyków.
[12]Prowizoryczna maseczka wykonana z plastykowej butelki w Mozambiku – Jornal da Noite, April 14 [13]. 14 kwietnia
Rząd zalecił ludziom samodzielne wykonanie masek przy użyciu capulanas [14] –tradycyjnej mozambikańskiej tkaniny powszechnie noszonej przez kobiety – oraz innych łatwo dostępnych materiałów.
Jednakże, władze nie planują w żaden sposób wspomóc finansowo tej domowej produkcji. Władze obiecały [15] także rozdać 12 000 ręcznie robionych maseczek– jest to równoznaczne z przydzieleniem jednej maski na 2 500 osób.
Centrum Demokracji i Rozwoju, lokalna organizacja rozwoju, skrytykowała [16] postawę rządu:
A verdade é que, mais uma vez, o governo impõe medidas restritivas sem criar a logística necessária para o seu cumprimento efectivo por parte da população.
Prawda jest taka, że po raz kolejny rząd nakłada środki ograniczające bez tworzenia logistyki niezbędnej do skutecznego przestrzegania przez ludność.
Tymaczasem, Centro de Integridade Pública (CIP), lokalna organizacja pozarządowa, rozpoczęła dystrybucję masek pomiędzy miejscowych pracowników supermarketów [17], jak również zajęłą się podnoszeniem świadomości, jak ważne jest stosowanie maseczek.
Według portugalskojęzycznej organizacji medialnej [18] Agência Lusa, CIP’s maseczki są wykonane z kapulany oraz są wyłożone wykrochmaloną bawełnianą szmatką, która ma dobrą zdolność do filtrowania cząstek powietrza.
[19]Zdjęcie maseczki wykonanej z kapulany (lokalnej tkaniny) Mozambiku. Zdjęcie autorstwa Centro de Integridade Pública, opublikowane za zgodą autora.
Strój ochronny wykonany z materiałów jednorazowych musi wystarczyć personelowi medycznemu.
Pracownicy służby zdrowia także odczuwają skutki braku odzieży ochronnej. W celu rozwiązania tego problemu, grupa lekarzy z najlepszego szpitala w kraju, tj. Głównego Szpitala Maputo, uciekła się do samodzielnego szycia fartuchów, czepków, maseczek oraz nakładek ochronnych na buty.
Szpital informuje [20], że produkcja sprzętu ochronnego jest możliwa jedynie dzięki zaangażowaniu się członków personelu, mających znajomości w przemyśle krawieckim.
Espera-se se com este material de protecção individual haja redução considerável dos riscos de contaminação a que o pessoal médico está sujeito.
Mamy nadzieję, że ten sprzęt ochrony osobistej w znacznym stopniu obniży ryzyko zakażenia, na które jest narażony personel medzyczny.
Odzież można sterylizować, więc nadaje się do wielokrotnego uzytku, a jej produkcja jest niedroga.
Ziołowe napary łagodzą objawy COVID-19
W wywiadzie z mozambicką telewizją [21], Minister Zdrowia Armindo Tiago zalecił jak na razie stosować ziołowe napary, by złagodzić objawy COVID-19.
Ziołowe napary są powszechnie stosowane w Mozambiku i polegają na wdychaniu oparów zmielonych ziół lub medycznych roślin — przeważnie eukaliptusa oraz liści gujawy — zanurzonych we wrzącej wodzie. Liście miesza się w misce, a osoba korzystająca z tej metody przykrywa się kocem przez kilka minut oraz głęboko wdycha.
Jak informuje gazeta Verdade, liście używane do zrobienia wspomnianego wcześniej ziołowego naparu są już dostępne w sprzedaży w licznych sklepach w całym kraju za cenę 50 meticali (jest to mmiej niż 1 dolar amerykański).
#covid19 [22] przedsiębiorczość w nowym epicentrum #coronavirusMOZ [23] każdy liść eukaliptusa za 50 meticali #Maputo [24] #Moçambique [25] pic.twitter.com/bfliNZhKV8 [26]
— Verdade Democracia (@DemocraciaMZ) 12 kwietnia, 2020 [27]
Empreendedorismo #covid19 [22] no epicentro do novo #coronavirusMOZ [23] cada molho de eucalipto 50 metical #Maputo [24] #Moçambique [25] pic.twitter.com/bfliNZhKV8 [26]
— Verdade Democracia (@DemocraciaMZ) 12 kwietnia, 2020 [27]