Rynek Staromiejski w Pradze, sobota 14go marca, w czasie gdy tłumy turystów powinny oblegać ten charakterystyczny punkt historyczny. Fotografia wykorzystana za zgodą Filip'a Noubel'a.
Sprawdź specjalne sprawozdanie “Global Voices” na temat globalnych skutków COVID-19 [1].
Po tym jak 10 marca rząd Czech ogłosił podjęcie drastycznych środków [2], co oznaczało zamknięcie szkół, a następnie wprowadzenie stanu wyjątkowego [3] dnia 12 maca, Czesi nie mogą odnaleźć się w chaosie spowodowanym wydawaniem sprzecznych oświadczeń przez władze.
W dniu ogłoszenia, było 434 potwierdzonych przypadków COVID-19 w Republice Czech, której populacja wynosi 10 milionów.
O północy 16go marca, została zarządzona narodowa kwarantanna [4] z wiadomymi wyjątkami: ludziom wolno chodzić do pracy, do sklepu po jedzenie, po wyroby medyczne, do banku oraz na wizytę do lekarza. Jednak mieszkancy bardziej zaludnionych miast poddawani są większym restrykcjom oraz zabrania im się podróżowac po kraju.
Decyzja o zamknięciu biznesów nastąpiła cztery dni po tym jak władze ogłosiły stan wyjątkowy. Tego dnia 12go marca rząd wysłał nastepująca wiadomość tekstową na wszystkie telefony komórkowe w Czechach.
Announcement of the Czech government: starting March 14, 2020, at 6AM, to March 24, 2020, 6AM, the government has decided to close all shops EXCEPT for stores selling food, pharmacies, drugstores, stores selling electronics, pump stations, shops selling tobacco and newspapers, and certain other stores. Details available on vlada.cz. Follow the media.
Ogłoszenie rządu Czech: począwszy od 14 marca 2020 roku o 6tej rano do 24 marca o 6tej rano, rząd zdecydował zamknąć wszystkie sklepy OPRÓCZ sprzedających jedzenie, aptek, sklepów z lekami, sklepów z elektroniką, stacji pomp, sklepów sprzedających tabakę, gazety I niektórych innych. Szczegóły dostępne na vlada.cz. Follow the media.
Obywatele byli zaskoczeni, jako że zaledwie 24 godziny temu premier Andrej Babiš powiedział na Twitterze, że władze nie zamierzają zamykać sklepow. Tweet ten usunięto:
Někdo šíří po Facebooku nepravdivou zprávu, že budeme zavírat obchody. Není to pravda, nic takového jsme neřekli a neplánujeme. Mrzí mě, že se někteří lidi takhle chovají.
Niektórzy ludzie rozgłaszają na Facebooku nieprawdziwe informacje, że zamkniemy sklepy. To nieprawda. Nidgy nic takiego nie powiedzieliśmy ani tego nie planujemy . Przykro mi, że niektórzy ludzie sie tak zachowują.
Pogarszajac to zamieszanie, rząd sugerował nałożenie narodowej kwarantanny [4] jeszcze tego samego dnia, od 4tej rano, ale opózniał decyzje prawie do północy.
Po lewej: Zrzut ekranu usuniętego tweeta z 12tego marca przez premiera Czech Andrej'a Babiš'a z deklaracją, że rząd nigdy nie każe zamknąc sklepów. Po prawo: SMS wysłany do wszystkich właścicieli czeskich numerów dnia 14go marca z ogłoszeniem o stanie wyjątkowym i zamknięciem większości sklepów. Fotografia autorstwa Filip'a Noubel'a za jego zgodą.
Opinie to w jedną, to w drugą stronę i wzajemnie wykluczające się oświadczenia spowodowały goraczkę zakupów, wywierając ogromną presję na sprzedawcach, jak podaje [5] inny artykuł:
V obchodu podle něj vznikl velký nedostatek personálu, protože část prodavaček i zaměstnanců na jiných pozicích hlídá doma děti a část se vrátila domů do zahraničí, zejména na Ukrajinu. Chybí zhruba 20 tisíc lidí.
Według [Tomáš'a Prouza, głowy Zwiazku handlu i turystyki], jest znaczący niedobór personelu, bo część sprzedawców musi zostać w domu, zeby zająć sie dziećmi, a część z nich wróciła do domu do swoich ojczystych krajów, głównie do Ukrainy. Brakuje nam blisko 20 tysiecy ludzi.
W Republice Czeskiej jest duża społeczność ukrainskich pracownikow imigrantów [6] głównie w restauracjach, sprzedaży detalicznej i na budowach.
Premier Babiš [7] to kontrowersyjny polityk, wobec którego jest prowadzone dochodzenie [8] za domniemane nadużywanie dotacji z Unii Europejskiej (EU). Jest on znany również z postawy populistycznej.
Brakuje maseczek ochronnych
Leaflet distributed by the Czech Ministry of Health in mailboxes providing information and instructions about COVID-19. Photo by Filip Noubel, used with permission.
Czeski Minister Zdrowia Adam Vojtěch przyznał, że sektor medyczny musi stawić czoło deficytowi maseczek rzędu około setek tysięcy, jeśli nie miliona, zgodnie z dziennikiem iDnes. Dagmar Žitníková, głowy Stowarzyszenia Medycznych Związkow Zawodowych,
„Znovu jsme upozornili premiéra, že mohou dělat jakákoliv karanténní opatření, ale pokud nezabezpečí zdravotníky v terénu, je to zbytečné.“
Poinformowaliśmy Ministra, że mogą podjąć jakiekolwiek środki kwarantanny, ale jesli peronel medyczny nie ma masek w terenie, jest to bezsensowne.
Rząd twierdzi, że dystrybucja masek nadal trwa, ale gazety kwestionują prawdziwość tej informacji, np. w tym artykule.
Smlouva na 5 milionů roušek, které měly do České republiky dorazit v pondělí, byla podle Babiše porušena. Česká firma je podle něj v Číně objednala a zaplatila, někdo ji ale podle premiéra podvedl.
Według Babis'a nie wywiązano sie z kontraktu na 5 milionów masek, które powinny były dotrzec do Czech w poniedziałek [16 Marca]. Czeska firma zamówiła je w Chinach i zaplaciła, ale została oszukana, twierdzi Minister.
Czeski Rząd wymusił zakup całej lokalnej produkcji masek, pomimo, że zostały sprzedane innym kupcom. Teraz byli klienci twierdzą, że rząd nie spieszył sie z dystrybucją masek. Ten artykuł w dzienniku internetowym Seznam Zprávy [9], donosi:
Stát v tuto chvíli úplně odřízl soukromé nemocnice, ordinace nebo třeba neziskové organizace. I když si u nás zboží objednaly a zaplatily už třeba koncem ledna, teď jim ho nesmíme dodat,“ řekl Jiří Kůs, šéf Asociace nanotechnologického průmyslu ČR.
Państwo odcieło prywatne szpitale, biura doktorów czy inne nierządowe instytucje. Pomimo, ze zamówili nasze dobra i zapłacili póznym styczniem, nie wolno nam dostarczyc im dóbr, powiedział Jiří Kůs, głowa Stowarzyszenia przemysłu nanotechnologii w Czechach.
Jeden z najbardziej zagorzałych krytyków przegranej rządu centralnego w walce o zapewnienie dostępu do masek jest czeski burmistrz Zdeněk Hřib, [10] z opozycji, Czeskiej Partii Piratow [11], 14 maja napisał na tweeterze:
Mrzí mě, že vláda v médiích prezentuje, že zdravotnický materiál Praha dostala už včera. Ve skutečnosti je realita naprosto odlišná. Kromě 50 respirátorů určených pražské Záchranné službě jsme nedostali vůbec nic.
— Zdeněk Hřib (@ZdenekHrib) March 14, 2020 [12]
Jestem zawiedziony, że rząd udaje w mediach, ze Pragę [administracje] juz wczoraj zaopatrzono medycznie. W rzeczywistości tak się nie stalo. Poza 50ma maskami przeznaczonymi na nagłe wypadki, niczego nie otrzymalismy.
Na domiar zlego, na ulotce rozpowszechnianej przez Ministerstwo Zdrowia w tygodniu od 9tego do 15go, w sekcji zatytułowanej “fakty zamiast mitów” zostało zamieszczone raczej ogólnikowe zalecenie:
Masks don't protect healthy people, they are suitable for sick people to prevent further contagion.
Maski nie chronią zdrowych ludzi, one zostały stworzone z myślą o chorych, by dalej nie zarażali.
WHO zaleca, by zdrowi ludzie także nosili maski [13] jeśli zajmują sie chorą osobą.
Tymczasem nowy ruch zachęcający do produkcji własnych masek i ich noszenia rozprzestrzenił sie pod hasztagiem #chranimnejslabsi [14] (“chronimy słabszych”) i #rouskanenitrapna [15] (“to żaden wstyd nosić maski”) oraz #chranimtebechranimsebe [16] (“Chroniąc siebie, chronię również ciebie”).
Według strony internetowej Aktualne.cz [17], influencerzy w mediach społecznościowych także promują używanie masek:
Autor Petr Ludwig na svém Instagramu, kde ho sleduje asi 16 tisíc lidí, uvedl, že se chce stát “rouškovým influencerem” a šířit osvětu. Vymyslel už i hashtag – #rouškyvšem [17] a první mladí lidé se k jeho iniciativě přidávají.
Autor Peter Ludwig ogłosił na swoim instagramowym koncie, na którym sledzi go 16 000 ludzi, że chce zostać “influencerem maseczek” i uświadomić ludzi. Stworzył już hasztag #rouškyvšem [17] [#maskidlawszystkich], a inni młodzi ludzie już dołączają do tej inicjatywy.