[1]Emília Nhalevilo, rektor Púnguè. Zdjęcie Emílii Nhalevilo, udostępnione za pozwoleniem.
W marcu 2019 roku, mozambicka profesor Emília Nhalevilo [2] zaczęła urzędować jako rektor niedawno utworzonego Uniwersytetu Púnguè [3], stając się tym samym pierwszą kobietą, która kiedykolwiek prowadziła publiczny uniwersytet w Afrykańskim kraju.
Emilia została nominowana [4] przez Prezydenta Filipe'a Nyusi, ale decyzja o nowo utworzonych uniwersytetach została ogłoszona przez Radę Ministrów 29 stycznia. Nhalevilo zostanie na stanowisku przez okres czterech lat.
Urodzona w Nampuli, w najbardziej zaludnionej prowincji w Mozambiku, Nhalevilo uzyskała stopień doktora i magistra w dziedzinie edukacji po ukończeniu Uniwersytetu Perth w Australii oraz tytuł licencjata w naukach przyrodniczych zdobyty na Uniwersytecie Pedagogicznym [5] (UP).
W latach 2005-2007 pracowała jako profesor na Curtin University of Technology w Australii. W roku 2018 Nhalevilo została głową wydziału chemii na UP, a następnie zajęła stanowisko zastępcy dyrektora generalnego Centrum Mozambickich Studiów i Etnonauki, centrum badawczego w tej samej instytucji.
W 2017 była stypendystką Programu Fulbrighta [6] na Steinhardt School of Culture, Education, and Human Development należącej do Uniwersytetu Nowojorskiego w Stanach Zjednoczonych.
Nhalevilo była prodziekanem od spraw badań naukowych i rozbudowy na UP od 2018 roku.
Pozycja rektora publicznej uczelni, którą piastuje Nhalevilo, odpowiada pozycji ministra w Mozambiku.
Eliana Nzualo [7], aktywistka i feministyczna blogerka [8], mówi, że nominacja Nhalevilo jest historycznym momentem:
UM DIA NA HISTÓRIA
Professora Doutora Emília Nhalevilo é a primeira mulher na liderança de uma Universidade Pública em Moçambique. Parabéns à Magnífica Reitora!
Por mais mulheres nas Universidades,
Por mais mulheres na liderança!
HISTORYCZNY DZIEŃ
Profesor Emília Nhalevilo jest pierwszą kobietą prowadzącą publiczny uniwersytet w Mozambiku.
Gratulacje dla wspaniałej rektor!
Za więcej kobiet na uniwersytetach,
Za więcej kobiet u władzy!
W Mozambiku kobiety wciąż muszą mierzyć się z utrudnionym dostępem do stanowisk kierowniczych i przywódczych. Ale nastąpiła poprawa: w obecnym parlamencie np. przywódcy zgromadzenia jak i głowy dwóch największych politycznych klik to kobiety.
Niestety nierówność płci wciąż dominuje w południowoafrykańskim kraju.
Raport rozwoju Afryki z 2016 roku [9] Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, który jest zatytułowany „Przyspieszanie równości płci i wzmocnienie kobiet w Afryce” ujawnia, że mozambickie kobiety i dziewczynki nadal cierpią z powodu nierówności takiej jak słabszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, edukacji i opieki zdrowotnej oraz powtarzających się aktów przemocy.
W 2018 roku zanotowano 25 356 przypadków domowej przemocy w Mozambiku [10], z których 12 500 przypadków przemocy wobec kobiet i 9 000 przemocy wobec dzieci.
Mozambik klasyfikuje się na 10 miejscu w światowym rankingu [11] dziecięcych małżeństw, jak wynika z raportu UNICEF z 2015 roku. Organizacja definiuje [12] „dziecięce małżeństwo” jako związek małżeński, w którym co najmniej jedna osoba jest poniżej 18 roku życia.
W połowie 2018 roku pilot Admira António została pierwszą w historii kobietą [13], która kiedykolwiek kierowała samolot w Mozambiku, podczas gdy w grudniu 2018 wystartowała w niebo pierwsza załoga lotnicza złożona tylko z kobiet.
W 2014, kiedy Policja Republiki Mozambiku skończyła 39 lat, Arsenia Massingue została przedstawiona jako pierwsza kobieta generał [14] w zarządzie.