Dzięki boliwijskim aktywistom cyfrowa aplikacja bezpieczeństwa po raz pierwszy dostępna w języku ajmara

Członkowie grupy Jaqi Aru podczas projektu tłumaczenia cyfrowej aplikacji bezpieczeństwa, Orbot, El Alto, Bolivia. Global Voices przeprowadziło wywiad z dyrektorem Jaqi Aru Edwin Quispe Quispe (rząd pierwszy: trzeci po prawej), sekretarzem generalnym Rubén Hilare Quispe (rząd drugi: trzeci po prawej) i przewodniczącą Victorią Gimena Tinta Quispe (rząd pierwszy: trzeci po lewej). Zdjęcie wykonane i używane za zgodą Localization Lab.

Autorką tej historii jest Community Manager Localization Lab. Współpracowała ona z Jaqi Aru w projekcie, podczas którego przetłumaczono aplikację Orbot na język ajmara.

Społeczność działaczy językowych ajmara z Boliwii przetłumaczyła aplikację bezpieczeństwa cyfrowego Orbot, aby pomóc ich społeczności chronić się w Internecie – jak również, aby ich język był lepiej reprezentowany w cyberprzestrzeni.

Orbot, aplikacja do pobrania dla systemu Android, tworzy prywatne mobilne połączenie internetowe dzięki szyfrowaniu ruchu i ukrywanie go poprzez przekierowywanie przez szereg komputerów na całym świecie. Funkcja ta jest przydatna w momencie, gdy chcemy uzyskać dostęp do informacji z zakresu bankowości prywatnej za pośrednictwem publicznego WiFi lub wysyłać dane osobowe online.

Po raz pierwszy tego typu aplikacja jest dostępna dla użytkowników języka ajmara dzięki Jaqi Aru, społeczności wolontariuszy, którzy od 2009 roku promują tłumaczenie na język ajmara i tworzenie treści online. Wcześniejsze projekty grupy obejmują tłumaczenie interfejsu Facebooka, a do bieżących projektów należy tłumaczenie artykułów Global Voices oraz promowanie tłumaczenia i tworzenia treści w języku ajmara na Wikipedia.

W tłumaczeniu Orbot Jaqi Aru otrzymało pomoc koordynacyjną od Localization Lab, które współpracuje ze społecznościami językowymi na całym świecie, aby udostępnić lokalnym odbiorcom technologię open source. Dyrektor wykonawczy Dragana Kaurin uważa, że tłumaczenia techniczne to nie tylko kwestia zdrowego rozsądku, ale także i poszanowania praw językowych:

Every Internet user needs to worry about protecting themselves online, from protecting their passwords to preventing viruses and securely surfing the web. But talking about digital security can be confusing for a lot of us, and adding a language barrier on top of that can mean preventing people from accessing much-needed technology.

Każdy użytkownik Internetu powinien martwić się o swoje bezpieczeństwo w sieci, od ochrony haseł poprzez zapobieganie wirusom i bezpieczne surfowanie po sieci. Jednak dla wielu z nas mówienie o bezpieczeństwie cyfrowym może być niejasne, a dodanie do tego bariery językowej może oznaczać uniemożliwienie ludziom dostępu do bardzo potrzebnych technologii.

Ajmara jest językiem urzędowym Boliwii i części Peru, jest używany w północnym Chile i Argentynie. Jest to jeden z niewielu rodzimych języków obu Ameryk, w którym mówi ponad milion osób – jednak, podobnie jak w wielu językach mniejszościowych, jego reprezentacja online jest bardzo mała.

Rubén Hilare Quispe, dyrektor generalny Jaqi Aru, powiedział Global Voices:

La gente quieren saber como protegerse en el Internet y, ahora que tenemos esta aplicación en nuestra propia lengua, podemos empezar a enseñarles como usarla

Ludzie chcą wiedzieć, jak zachować bezpieczeństwo online, a teraz, gdy mamy tę aplikację w naszym własnym języku, możemy zacząć uczyć ludzi, jak z niej korzystać.

Język ajmara w erze cyfrowej

Rubén pamięta czasy, kiedy posługiwanie się  jego językiem ojczystym było zabronione w szkole. “W szkole podstawowej, gdybyśmy rozmawiali w języku ajmara, zostalibyśmy ukarani. Wszystko musiało być w języku hiszpańskim”.

Wiele badań przypisuje wysoki wskaźnik porzucania nauki w społecznościach wiejskich Boliwii w latach 80-tych i 90-tych agresywnej prohiszpańskiej polityce językowej, która miała na celu wyobcowanie osób posługujących się językami autochtonicznymi.

Wieki rządów kolonialnych w Hiszpanii w połączeniu z polityką, która faworyzowała hiszpański w środowisku naukowym i instytucjach, doprowadziły do poważnego zmarginalizowania społeczności autochtonicznych. Oznaczało to, że rdzenne języki zostały „wygnane do sfery domowej”, powodując, że wiele osób czuło się zakłopotanych, gdy publicznie posługiwali się ich rodzimymi językami.

Ostatnie zmiany w systemie edukacji przeniosły punkt ciężkości na różnorodność językową, ale osoby posługujące się językami ojczystymi nadal borykają się z nieproporcjonalnie wysokim poziomem dyskryminacji w Boliwii, co ma poważne konsekwencje dla ludności posługującej się językiem ajmara.

Chociaż prawie 17% Boliwijczyków identyfikuje się jako osoby posługujące się językiem ajmara, język ten jest uważany za zagrożony, przy czym szacuje się, że co roku liczba osób posługujących się tym językiem spada o 2 procent.

Jaqi Aru oznacza „język ludzi” lub „głos ludzi”. Na zdjęciu członkowie Jaqi Aru wspólnie tłumaczą aplikację Orbot na język ajmara. Zdjęcie wykonane i używane za zgodą Localization Lab.

Aktywiści językowi Jaqi Aru ciężko pracują, aby odwrócić ten trend. Dla dyrektora wykonawczego Edwina Quispe Quispe, część motywacji stojącej za pracą organizacji czerpie z głębszych pytań dotyczących tożsamości, języka i tego, co oznacza bycie członkiem społeczności Ajmara:

Casi en la mayoria de los pensum académico de carerras está introducido lo que es la historia cultural andina. A muchos de nosotros nos genera preguntas sobre la identidad. Nos preguntamos, ¿quiénes somos?¿cuál es nuestra identidad? […] La lengua es nuestra identidad. Si perdemos la lengua, perdmos nuestras tradiciones, nuestra cultura, nuestras historias, nuestros conocimientos ancentrales — perdemos todo.

Prawie każdy uniwersytet i każda ścieżka studiów obejmuje kurs na temat kultury i historii andyjskiej. Dla wielu z nas rodzi to pytania o naszą własną tożsamość. Zadajemy sobie pytania: Kim jesteśmy? Czym jest nasza tożsamość? Dla nas język jest naszą tożsamością. Jeśli stracimy język, stracimy nasze tradycje, naszą kulturę, nasze historie, naszą wiedzę przodków – stracimy wszystko.

Wraz z ciągłym wzrostem wskaźników rozpowszechniania się Internetu w różnych częściach świata, rośnie również zapotrzebowanie na technologie w różnych językach. Wzrasta zapotrzebowanie na „lokalizację”, czyli proces dostosowywania treści do lokalnych odbiorców.

Oczywistym jest, że firmy nadają priorytet lokalizacji tylko wtedy, gdy jest to korzystne dla ich wyniku końcowego – zysku. Udostępnianie technologii w językach mniejszości prawie nigdy nie spełnia tego standardu, pozostawiając użytkowników takich języków jak ajmara odsuniętych na margines Internetu. Rubén mówi:

Depende de que lengua nace una herramienta, entonces es la que tiene el privilegio y las otras lenguas carecen de su prescencia como es el caso de la Aymara

Jeśli narzędzie jest tworzone w określonym języku, wówczas język ten jest traktowany priorytetowo. Oznacza to, że inne języki, takie jak ajmara, nie są reprezentowane.

Według Kaurin, programiści Orbot ciężko pracują, aby dostęp do języka stał się priorytetem:

The Guardian Project [developers of Orbot app] is really dedicated to making their apps available in as many languages as possible. We have been coordinating the localization of Orbot for a while, and jumped at the chance to collaborate on an event around the Aymara language.

Projekt Guardian [programiści aplikacji Orbot] jest naprawdę poświęcony udostępnianiu swoich aplikacji w jak największej liczbie języków. Przez pewien czas koordynowaliśmy lokalizację Orbota i skorzystaliśmy z okazji, aby współpracować przy organizacji wydarzenia w języku ajmara.

Poza bezpieczeństwem cyfrowym, członkowie Jaqi Aru postrzegają tę aplikację jako kolejny sposób, aby mieć pewność, że język ten przetrwa, będzie się rozwijał i otrzyma zasłużoną przestrzeń w świecie online. Rubén zapytany, co oznacza dla jego społeczności posiadanie takiej aplikacji w języku ajmara, mówi:

Hay gente que dice con menosprecio: ¿pero que tienen en Aymara? [Orbot] es una de esas muestras de lo que podemos hacer con la Aymara. La gente ve y dice, “Wow, la Aymara si tiene lugar en las cuestiones tecnológicas”.

Są ludzie, którzy dyskretnie stwierdzają: Co jest w języku ajmara? [Orbot] jest jednym z przykładów tego, co możemy zrobić używając tego języka. Ludzie się tym zachwycą. Powiedzą: „Ajmara ma swoje własne miejsce w technologii”.

Rozpocznij dyskusję

Autorzy, proszę Zaloguj »

Wskazówki

  • Wszystkie komentarze są moderowane. Nie wysyłaj komentarza więcej niż raz, gdyż może to zostać zinterpretowane jako spam.
  • Prosimy, traktuj innych z szacunkiem. Komentarze nieprzywoite, obraźliwe lub atakujące inne osoby nie będą publikowane.