- Global Voices po polsku - https://pl.globalvoices.org -

„Nieprzetłumaczalny” blog przedstawia unikalne słownictwo rzadkich języków

Kategorie: Język, Media obywatelskie, Rising Voices
[1]

Zdjęcie: Andy Simmons (licencja CC BY-ND 2.0).

Blog Untranslatable [2] („Nieprzetłumaczalne”) przedstawia miłośnikom języka wybór słów z całego świata, które są trudne lub wręcz niemożliwe do przetłumaczenia.

Takie słowa istnieją w każdym języku: wyrażają skomplikowane lub bardzo specyficzne sytuacje i uczucia. Niektóre z tych nieprzetłumaczalnych słów są już dziś dobrze znane (jak słynne portugalskie słowo saudade [3]), inne są głęboko zakorzenione w danej kulturze (na przykład hiszpańskie sobremesa [4]). To słowa odporne na wszelkie próby prostego tłumaczenia. By w pełni uchwycić znaczenie zawarte w takim  pojedynczym słowie, nie wystarczy jedno słowo czy wyrażenie w innym języku – często niezbędne okazują się opisowe wyjaśnienia i szerszy kontekst.

Te unikalne słowa od dawna są kolekcjonowane na wielu internetowych listach [5]. Podczas gdy takie listy zwykle ograniczają się do bardziej znanych języków, takich jak japoński, niemiecki, francuski, portugalski czy fiński, lingwista i twórca bloga Untranslatable, Steven Bird, [6] postanowił poświęcić więcej uwagi mniej znanym i używanym językom.

Dla przykładu, blog przedstawia słowa z języka mwotlap [7] używanego na Vanuatu, takie jak:

vakasteglok [8] – opiekować się własnymi rodzicami, w podziękowaniu za to, że opiekowali się tobą, gdy byłeś mały

Albo słowa w języku hunsrik [9] używanym w niektórych częściach Brazylii, takie jak:

kwadi [10] – błogie lenistwo, które ogarnia człowieka po ogrzaniu się w słońcu w chłodne dni

Bird ujmuje cel projektu w następujących słowach [11]:

Rzucają trochę światła na inne kultury, zdradzają inny sposób myślenia i wzbudzają w nas ciekawość. Czasami wpływają na to, jak analizujemy i klasyfikujemy otaczający nas świat […] lingwiści tworzący tę stronę chcą zebrać więcej ‘nieprzetłumaczalnych’ słów, pokazując równocześnie wyjątkowość, wartość i moc tych rzadkich języków.

Znawcy „językowych perełek” cenionych przez Untranslatable mogą zaproponować swoje ulubione słowo tutaj [12].