Kanji to pochodzące z Chin znaki [2] stosowane w języku japońskim, które można wymawiać na różne sposoby. Znak 安 zazwyczaj przyjmuje brzmienie an, a lub yasu, a jego najczęściej spotykane znaczenia to „spokojny”, „zrelaksowany” i „niedrogi.”
Znak wybrany został w drodze plebiscytu sponsorowanego przez Kanken [3], organizację zajmującą się promowaniem kanji. Wynik ogłoszono w słynnej świątyni Kiyomizu [4] w Kioto.
W roku 2015 kanji 安 (an) zdominował wiadomości za sprawą kontrowersyjnej Legislacji dla Pokoju i Bezpieczeństwa [5], skrótowo nazywanej 安保 (anpo), którą latem i jesienią rząd Premiera Abe starał się przeforsować w Zgromadzeniu Narodowym.
Ustawa ta oznacza faktycznie koniec japońskiej Pacyfistycznej Konstytucji [6] i 70 lat powojennego pacyfizmu. Wprowadza zamiast tego atmosferę niepokoju wśród obywateli wstrząśniętych zabójstwem dwóch Japończyków przez ISIS [7] na początku roku.
Premier Japonii Abe Shinzo, którego nazwisko zawiera znak 安, kanji roku 2015, szybko wykorzystał ten zbieg okoliczności, publikując dwujęzyczną wiadomość na Twitterze:
Kanji of the year “安” (tranquil) was selected by popular vote. I will work hard so that everyone can live peacefully pic.twitter.com/UsuD3apiQJ [8]
— 安倍晋三 (@AbeShinzo) December 17, 2015 [9]
Znak „安” (spokojny) zwyciężył w plebiscycie na kanji roku 2015. Obiecuję ciężko pracować, by wszyscy mogli żyć spokojnie
Pewien użytkownik Twittera skwitował to ponurymi słowami:
今年の漢字が「安」っての、皮肉も含んでる感。知らんけど。
— ryomo (@ryomojp) December 16, 2015 [10]
Znak 安 może i jest „kanji roku 2015”, ale raczej w sensie ironicznym.
Inny użytkownik podsumował odczucia wielu Japończyków za pomocą gry słów parodiującej nazwisko japońskiego premiera, Abe (安倍):
「安倍」と「安保」に媚を売った今年の漢字に不安倍増。 →https://t.co/BayhoO3FoX [11] pic.twitter.com/ks1KqDjeJT [12]
— sig_yok (@yoksig) December 15, 2015 [13]
Kanji roku może wydawać się ukłonem w stronę Abe (安倍) i jego Legislacji dla Bezpieczeństwa (安保, anpo), ale ja pod koniec roku czuję tylko „podwójną niepewność” (不安倍増, fuanbaizo).
Spotlight, popularny portal poświęcony japońskim memom internetowym, proponuje czytelnikom 11-punktową listę [14] powodów, dla których 安 reprezentuje rok 2015.
Obok Legislacji dla Pokoju i Bezpieczeństwa (安保法案, anpo hoan) i Premiera Abe (安倍総理, Abe Sori), Spotlight zauważa, że znak 安 symbolizuje rok 2015 na wiele sposobów, między innymi za sprawą taniej ropy naftowej (原油安, genyu yasu) i gwałtownie taniejącego jena (円安, enyasu):
Spotlight przypomina też, że w roku 2015 w społeczeństwie japońskim wzrosła świadomość bardzo niskich zarobków [16] (給料安い, kyuro yasui), a 安 tak naprawdę wyraża raczej niepewność (不安, fuan) niż spokój:
給料安い、結婚しない人多すぎ、出生率上がらない、また税金上がった、将来年金もらえるの?、テロ起こったらどうしよう、将来の日本が「不安」!
Zarobki są niskie, więc wiele osób postanawia nie zawierać małżeństw. Wskaźnik urodzeń nie rośnie, za to podatki pójdą w górę. Czy możemy liczyć na nasze przyszłe emerytury? A jeśli wydarzy się atak terrorystyczny? Myśl o przyszłości Japonii budzi niepokój (不安, fuan)!
Mimo to Spotlight prezentuje mijający rok nie tylko w ciemnych barwach.
Listę otwiera japoński komik Yasumura Akarui [17] (安村あかるい), znany nie tylko z tego, że jego nazwisko zawiera 安, kanji roku, ale przede wszystkim ze swojego powiedzenia „Bez obaw, jestem ubrany” (安心してください、穿いてますよ, anshin shite kudasai, haitemasu yo), które w roku 2015 przekształciło się w mem popkulturowy.
Inni japońscy internauci podeszli kreatywnie do kanji roku 2015.
Pewien użytkownik Twittera opublikował krótki komiks (pełny rozmiar tutaj [19]), żartujący z nieczytelności stylizowanej, kaligraficznej wersji 安 zaprezentowanej podczas uroczystej odsłony:
今年の漢字は「安」だそうですよ輝子さん。 pic.twitter.com/OqmG5NmYup [20]
— 菅野孝典◆深海獣2巻発売中!! (@koutensugano) December 15, 2015 [21]
Panel 1 (od prawej do lewej):
Heroko: Więc „安” został kanji roku 2015.
P-head: To ma być „安”? Trudno się zorientować.Panel 2:
Heroko: Ta część po prawej wygląda dziwnie.
P-head: Hm?Panel 3:
Heroko: Wygląda zupełnie jak boczniak eryngii!
P-head: Teraz to przesadziłaś…
Użytkowniczka Twittera @egoism_com udostępniła film przezentujący bardziej konwencjonalny sposób zapisu 安:
そういえば今年の漢字決まりましたね。 pic.twitter.com/d0zGZWUOjb [22]
— はるき (@egoism_com) December 20, 2015 [23]
Oto kanji roku 2015.