Pablo Diego, Évany Valente, Jessica Ertel, Carol Sousa i Manoela Souza nagrywają dżingle na potrzeby Rádio Arraia

Młodzi brazylijscy liderzy w wieku od 12 do 19 lat wykorzystują sztukę i środki komunikacji, aby pokazać, że możliwa jest dla Brazylii inna ścieżka rozwoju. W dzielnicy Cabelo Seco miasta Marabá (stan Pará), znajdującego się na brazylijskim obszarze amazońskim, tworzą grupę o nazwie Rios de Encontro (Rzeki Spotkania), która promuje społeczne akcje kulturalne na rzecz zrównoważonej energii, medycyny naturalnej i edukacji. W 2014 r. stworzyli Rádio Arraia, projekt nagrodzony przez Rising Voices Amazonia; stacja nadaje dżingle na temat działalności grupy w mieście.

W tym regionie część planu rozwoju Brazylii stanowi zespół elektrowni wodnych oraz wydobycie rud. W programie radia przewidziane są np. pomysły na źródła energii alternatywne wobec elektrowni wodnej w Marabá, która, jeśli powstanie, powiększy sąsiednie miasto São Joāo i zaszkodzi życiu w  Marabá oraz na południowym wschodzie stanu Pará.

Dżingla “Eu quero energia solar” (“Chcę energii słonecznej”), nadawanego przez Rádio Arraia, można posłuchać tutaj:

Projekty grupy Rios de Encontro mają na celu promocję zrównoważonych zmian społecznych. Działając od 2009 r. w środowisku ludzi pochodzenia afrykańskiego dzielnicy Cabelo Seco, zaangażowała ona 380 miejscowych rodzin, a obszar ten przestał być kojarzony z brutalnością i handlem narkotykami, stał się za to przykładem dla całego regionu i dla organizatorów imprez o charakterze ekokulturalnym.

Jessica Ertel i Renato Cavalcate (Uniwersytet Federalny Stanu Pará), pracujący razem z młodymi koordynatorami: Évany Valente, Carol Sousą i Pablem Diego. Prezentują rower napędzany energią słoneczną, uruchomiony 14 grudnia 2014 r. w dzielnicy Cabelo Seco. Nagłówek banera w tle: “Pozwól naszej rzece płynąć”.

Rising Voices nawiązało kontakt z dorosłymi trenerami i koordynatorami grupy, którymi są Manoela Souza (40 l.) i Dan Baron (57 l.), twórcy Instituto Transformance działającego w społecznościach różnych części świata. A także z czworgiem młodych koordynatorów: Aną Caroliną de Souza (13 l.), Évany Valente (15 l.), Pablem Diego (15 l.) i Sandovalem Maią (13 l.).

Po trzech miesiącach prac młodzież uruchomiła samodzielnie słoneczne bicy-radio, czyli rower ze sprzętem audio zasilanym wyłącznie energią słoneczną. To z jego pomocą nastolatkowie zamierzają zanieść dżingle mieszkańcom Marabá.

Jednym z konstruktorów słonecznego bicy-radia jest Pablo Diego. “Wierzę, że uświadomimy ludzi, aby nie niszczyli środowiska i nie powiększali miasta”.

Nagrywanie dżingli rozpoczęło się w 2013 r., jeszcze zanim powstało Rádio Arraia. Według Manoeli wiele rzeczy ma dopiero nadejść:

Chcemy pogłębić naszą relację z bicy-radiem.  Młodzi stworzyli już filmiki o mistrzach społeczności. W tym roku prowadzimy kursy żywej historii i lokalne radio. Dzięki Rádio Arraia wzrosła motywacja, by stworzyć społeczną, amazońską, internetową stację radiową.

Podczas tworzenia dżingli każdy z młodych koordynatorów mówi lub gra na jakimś instrumencie. Materiał jest następnie obrabiany komputerowo przez Dana Barona i młodych liderów.

Évany zajmuje się stroną muzyczną, Sandoval jest zaś jednym z odpowiedzialnych za program stacji. Oboje są muzykami – on gra na klarnecie, a ona – na kilku instrumentach, daje również lekcje gry na gitarze i saksofonie. “Évany jest dla mnie inspiracją, a Manoela pomaga mi w koordynacji dżingli. Radio to pomysł, który trzeba traktować serio. Wkrótce – poza dżinglami – będziemy też przeprowadzać wywiady”, opowiada Sandoval, który uczy się już edytowania dżingli.

Dla Évany najważniejszy w procesie twórczym jest jego zbiorowy charakter. “Gdy jesteśmy w grupie, jeden motywuje drugiego”.

Inne mikroprojekty
Poza radiem grupa Rios de Encontro stworzyła również mikroprojekty Latinhas de Quintal i AfroMundi (muzyka), Pés no Chāo (taniec), Cine Coruja (kino), Rabetas Vídeos, Jornalismo Social, Bicicletadas pela Vida, Biblioteca Folhas da Vida i Roupas ao Vento. Rádio Arraia promuje wszystkie te akcje kulturalne.

Z pomocą Any Caroliny de Souza (13 l.) Évany koordynuje także Cine Coruja. Zasada jest taka, że każdy robi wszystko po trochu: Ana Carolina, poza pracą w ogrodzie roślin leczniczych, kieruje również projektem Roupas ao Vento, mającym na celu uświadomienie ludzi w kwestiach związanych z przemocą ze względu na płeć.

Zdaniem Dana młodym potrzeba pewności siebie i odwagi, by publicznie zakwestionować projekt regionalnej hydroelektrowni i drogi wodnej:

Tutaj słowo wypowiedziane publicznie jest tak niebezpieczne, że cisza stanowi najlepszy sposób na przetrwanie. Oni są świadomą młodzieżą i artystami, a nie “aktywistami” w znaczeniu, które znamy. Wykorzystujemy radio, aby uwrażliwić i ośmielić społeczności będące ofiarą wykluczenia, biedy i wielkich robót.