McDonald's sponsoruje sumo. Obraz: Gwydion M. Williams, Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

McDonald's w Japonii sprzedaje tylko małe porcje frytek w ramach zmagań z brakami w dostawach ziemniaków spowodowanymi przez strajk w porcie. Problem wzbudza konsternację i zaskoczenie wśród zmniejszającej się grupy konsumentów, a brak ziemniaków jest tylko kolejnym przykładem powolnego spadku popularności tej sieci fast food'u w Japonii.

Portowe strajki na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych nie dają żadnych oznak zbliżania się ku końcowi i są przyczyną, dla której McDonald's uciekł się do racjonowania frytek.

【今日から】マックポテトがSサイズのみに http://t.co/VJE1PRtofJ #マック #マクドナルド #ポテトS pic.twitter.com/M9eSq0vN8X

— モデルプレス (@modelpress) December 17, 2014

Od dziś można kupić tylko małe frytki w McDonaldzie. #McD's #McDonald's #małe frytki 

Póki co, wszystkie zestawy będą serwowane tylko z mniejszymi porcjami frytek, jednak z niewielkim rabatem, żeby zrekompensować mały rozmiar. 

Można śledzić reakcje Japończyków na ograniczenia w konsumpcji frytek używając hasztagu #ポテトS (#małe Frytki):

今日からマックポテトSサイズのみ。これは追い風だと思う！少なくとも、私にはMサイズは多すぎ。セット50円引きなのも嬉しいね！ http://t.co/OENKrPmkaD #ポテトS #マクドナルド #マックポテト

— ぽんあか（EOS6D+レンズ） (@ponaka_san) December 17, 2014

Od dziś w McDonaldzie można kupić tylko małe frytki. Właściwie to ekstra, ponieważ te normalnej wielkości, które zazwyczaj sprzedaje McDonald są za duże, a tak dostajemy zniżkę na 50 jenów (1,60 PLN) na każdy zestaw! 

Inni pozostali niewzruszeni na wieść o zmianach w menu:

#マクドナルド なんて最近食べてないけど、ポテトのSサイズなんてショボくて食いたくないわ。#ポテトS pic.twitter.com/P8Cmm54ztb

— ゲリメル (@garymelson) December 17, 2014

Nie jadłem ostatnio w #McDonald's, a czysta mdła przeciętność ich małych frytek na pewno mnie nie skusi. 

Klęska japońskich frytek jest kontynuacją kłopotów sieci restauracji McDonald's w Japonii, która ciągnie się od ponad roku, od sierpnia 2013, kiedy  Sarah Casanova została wybrana na prezesa McDonald’s Holdings Japan, spółki, która zarządza 3280 punktami w kraju.

Pochodząca z Kanady Casanova pracuje dla sieci McDonald's już 22 lata, obejmowała wcześniej stanowisko głównego dyrektora McDonald’s Japan i była szefem marketingu w latach 2004 – 2009. Zastąpiła Eikoh Harada, byłego kierownika Apple, który intensywnie pracował na rozkwit McDonald's w Japonii przez niemal dekadę, zdobywając przy tym wyrazy uznania jako biznesowy guru.

Jednak w roku poprzedzającym jego odejście sprzedaż McDonald's w Japonii znacznie spadła, co jest winą zarówno mocnej konkurencji sieci osiedlowych marketów jak i starzejącego się społeczeństwa.  

Ostatni rok Casanova za sterami McDonald's Japonia widział wiele kolejno podejmowanych złych kroków. Jednym z nich był kryzys skażonej żywności który poważnie nadwyrężył zaufanie konsumentów do marki, przede wszystkim tym, że, z punktu widzenia Japończyków, Casanova nie zdołała porządnie przeprosić klientów. McDonald's w Japonii był także krytykowany za obciążanie klientów zbyt dużymi kwotami za usługi.

Po żywnościowym skandalu klienci nie powrócili do McDonald's, co znacznie przyłożyło się do pierwszych strat obrotów spółki w Japonii. Jak podaje raport z końca października 2014, straty McDonald's Japonia szacowane były na 9,4 miliardów jenów (około 289 milionów PLN) w okresie do grudnia 2014, w przeciwieństwie do zysków sięgających 11,5 miliardów jenów (ok. 365 milionów PLN) otrzymanych rok wcześniej, gdy Harada zarządzał spółką. 

Właściciele punktów franczyzy są niezadowoleni, nie tylko z nagłego obrotu spraw zysków, ale także ponieważ McDonald's, pod kierownictwem Casanovy zastosował trudne do zrozumienia i niemożliwe do opanowania procesy biznesowe z zarządzającymi poszczególnymi restauracjami, co jako pierwsze doprowadziło do strat.

McDonald's próbował ułaskawić właścicieli punktów franczyzy tymczasowo redukując tantiemy. Jadnak ze stratami w obrotach szacowanymi także w 2015, nie ma dla nich widoków na koniec spadku sprzedaży i prawdopodobnie wciąż będą oni musieli uiszczać opłaty niezależnie od stanu rynku. 

Wypowiedź jednego z właścicieli restauracji, jak przedstawiona w Nikkei Shinbun, zrobiła duże wrażenie:

「フランチャイズオーナーの私たちには売り上げ目標を出させておきながら、会社が赤字の業績予想を出すのはどういうことか」 

Jak możecie sprawiać, że my, właściciele poszczególnych punktów sprzedaży, wciąż musimy płacić tantiemy, podczas gdy zapowiada się, że McDonald's będzie pod kreską w 2015?

Japoński bloger zajmujący się biznesem zaobserwował:

しかし、フランチャイズオーナーらは、
「いずれは支払わなければならない」、
「実際はただ借金を負っただけ」と言う…

…「客足を回復する起爆剤にはならない…」と
見るFCオーナーの存在も。全店舗の７割近くをFC店が占め、
販売の中心は完全にFC店に移っている現状では、
消費者のみならず、FCのオーナーたちの信頼も
取り戻す必要があるのではないでしょうか。

Chodzi o to, że właściciele punktów tej franczyzy są proszeni o zgodę na płacenie tantiemów przyjmując całą odpowiedzialność…

…Widzą oni, że nie ma sposobu, żeby natychmiast przywrócić klientów, którzy odeszli w ciągu ostatnich kilku lat. Robią za 70% punktów sprzedaży McDonald's w Japonii, sprzedaż McDonald's polega na ich właścicielach. Ludzie zarządzający McDonald's muszą nie tylko odzyskać sympatię klientów, muszą także odzyskać sympatię właścicieli swoich restauracji.

Artykuł Nikkei zauważa, że zawód właścicieli restauracji McDonald's jest spowodowany czymś więcej niż tylko brakiem przychodów i zagrożeniem uciążliwymi tantiemami:

今回、FCオーナーを取材する中で感じたのは、オーナーたちが日本マクドナルドに対して強い愛着を持ち、誇りを持って働いているという点だ。

なぜか。実はオーナーの中には元社員から独立した人が多く、日本マクドナルドの創業者である藤田田・元社長の「現場主義」に共感し、「マクドナルドに育てられた」という思いを強く抱いている。そのため、ここ数年の現場の実情と乖離した本社の施策が出てくるたびに、疑問を抱きながらも従わざるを得ないという苦渋を噛みしめていたようだ。

Przy badaniu tej historii i w rozmowach z właścicielami poszczególnych restauracji jedna rzecz rysowała się bardzo wyraźnie: ci ludzie czują głęboką więź z McDonald's Japonia i są dumni ze współpracy z tą spółką. 

Tego powodem jest fakt, że wielu z właścicieli punktów sieci McDonald's zaczynało swoją karierę jako pracownicy zatrudnieni w tej restauracji i zdecydowali się otworzyć własne. Całym sercem zaangażowali się w pierwotną filozofię McDonald's Japonia, “zarządzanie od dołu”, wierząc, że to właśnie ta sieć uczyniła ich tymi, kim są jako przedsiębiorcy. 

Jakkolwiek, z każdym incydentem wskazującym na to, jak bardzo typki z głównego biura McDonald's zapomnieli jak w rzeczywistości wygląda życie codzienne osoby zarządzającej restauracją ich sieci, właściciele poszczególnych punktów musieli przełknąć swoje rozgoryczenie bez narzekania.

Przez starzejące się społeczeństwo, sprytniejszych konkurentów i zwykłe nieumiejętne zarządzanie, McDonald's, niegdyś pomnik Amerykańskiej kultury w Japonii, dziś staje w obliczu przepowiedni niepewnej przyszłości w tym właśnie kraju.

【悲報】マクドナルド中央林間店、翌年1/4の18時に閉店 30年の歴史に幕 pic.twitter.com/iOIMtMHYW7

— うみうし小川 (@39r5) December 6, 2014

Restauracja McDonald's w Chuo Rinkan zostanie zamknięta 1 kwietnia 2014 po 30 latach sprzedaży w tym samym miejscu.