Nagle zaczynasz czuć, że śmierć unosi się w powietrzu, mimo że była tam od zawsze. Nie tylko śmierć, ale także “ta choroba” – tak na nią mówią. Mój przyjaciel nawet swój znak zodiaku nazywa “tym znakiem”. Chodzi o raka. I kiedykolwiek przybywa śmierć, pytam sama siebie: “Dlaczego jestem zdziwiona?” Wtedy doceniam życie na nowo – przez kilka dni. A właściwie, to nie jest ważne… Jakiś czas temu postanowiłam spisać swój testament. To nie był wcale wyraz pesymizmu. Śmierć jest czymś natualnym – ja w każdym razie w to wierzę. A że jest rzeczą naturalną, to o niej piszę. Jak mawia moja babcia, pewnie podobnie jak Wasze babcie: “Nikt nie wie, co przyniesie jutro!”

Kilka miesięcy temu wróciłam z Kairu. Dwa dni po powrocie straciłam bliskiego przyjaciela; odszedł do dalekiego miejsca, nieznanego nikomu kto czyta te zdania…przynajmniej taką mam nadzieję! Nie będę Was nużyć długimi opowieściami. Mam jednak kilka pytań dotyczących śmierci i jej rytuałów. Gdy jutro odejdę do tego dalekiego, nieznanego miejsca, mój pogrzeb naturalnie odbędzie się w Akce – przecież nie mam innego domu – tak przynajmniej twierdzi mój ojciec. Z pewnością zostanę pochowana tutaj. Prawda? Ale jedna myśl nie daje mi spokoju – że gdy umrę, [izraelska] okupacja nadal będzie ciążyć mi na sercu! W jaki sposób moi przyjaciele z Ramallah, Kairu, Damaszku, Beirutu, Ammanu, Tunezji, Maroka, Sany, Bagdadu i Trypolisu przybędą, aby pożegnać mnie po raz ostatni?

Myślicie, że w testamencie powinnam napisać, żeby wydano moim przyjaciołom w Ramallah pozwolenia na przybycie do mej trumny? Co za okropny pomysł: pozwolenie wydawane przez władze okupacyjne, umożliwiające moim przyjaciołom zobaczenie mnie po śmierci! Ale może to by była dla nich szansa zobaczenia Akki, w zamian za pożegnanie ze mną… Ale co z moimi drogimi przyjaciółmi z Kairu, Beirutu i Ammanu? Czy mogę sobie zażyczyć w testamencie, żeby moje ciało spalono, a moje prochy rozesłano do przyjaciół w tych miejscach, każdemu po trochę? Albo żeby zamiast konwencjonalnego pogrzebu odbyło się spotkanie muzyczne lub literackie? Czy dałoby się zrelacjonować mój pogrzeb podczas wideokonferencji? Albo nawet przez Skype'a? Co jest złego w Skypie? Przynajmniej jest darmowy. W ten sposób możliwa byłaby bezpośrednia transmisja mojego pogrzebu z Akki do Beirutu, Kairu, Ammanu, Tunisu, Ramallah i Gazy! Ale po co komplikować sprawy? Może uda mi się zamieścić w testamencie zapis, żeby moja trumna została do nich dostarczona. Myślę, że wydanie pozwolenia na przekroczenia granicy łatwiej jest otrzymać osobie martwej [niż żyjącej]. Przede wszystkim, wymagałoby to odpowiedniej wizy. W ten sposób mogłabym odwiedzić Beirut. Kto wie? Może w końcu będę go mogła wtedy odwiedzić.