- Global Voices po polsku - https://pl.globalvoices.org -

Tajwan: Ku pamięci Chao-Jung Hsu, tajwańskiego weterana II wojny światowej

Kategorie: Azja Wschodnia, Chiny, Japonia, Tajwan (ROC), Historia, Media obywatelskie, Migracja i imigracja, Polityka, Prawa człowieka, Protesty, Wojny i konflikty

20 maja przypadła druga rocznica śmierci Tajwańskiego weterana II wojny światowej Chao-Jung Hsu. Jego tragiczny los odzwierciedla skomplikowaną historię Tajwanu, który w poprzednim wieku był rządzony przez różne potęgi kolonialne. Hsu urodził się 13 listopada 1928r. a 20 maja 2008r. popełnił samobójstwo na znak politycznego protestu.  Był zmuszany do walki dla kolonizatorów swojego kraju, początkowo Japonii a potem Republiki Chińskiej (ang. Republic of China – ROC). Gdy w końcu mógł dokonać wyboru, poświęcił swoje życie w imię dobra swoich kolegów weteranów.

[1]

W czasie II wojny światowej Tajwan był kolonią japońską. Wtedy to Hsu został powołany do armii japońskiej.Kiedy po wojnie Republika Chińska (ROC) domagała się suwerenności Tajwanu, chińska wojna domowa [2] rozpoczęła się na nowo.

Hsu znów został zwerbowany, ale tym razem do armii ROC by walczyć na stałym lądzie Chin. ROC przegrała bitwę w 1949r. W przeciwieństwie do swoich kolegów, którzy polegli w bitwie, Hsu szczęśliwie powrócił na Tajwan.

Jednak w czasie okresu Białego Terroru (1949-1987) [3], Hsu został osądzony przez Guomingtang’a i skazany na 10 lat więzienia za posiadanie książki o ruchu niepodległego Tajwanu. W 1968r. został uwolniony a w 1980r. stał się uchodźcą politycznym. Osiadł na stałe w Toronto, gdzie poprzez Tajwańskie Stowarzyszenie w Pekinie zaczął szukać swojego kolegi z armii przebywającego w Chinach. Gdy w 1992r. rząd tajwański zniósł czarną listę politycznych dysydentów, Hsu powrócił na Tajwan. Odtąd poświęcił cały swój czas na rzecz dobra Tajwańskich weteranów przebywających poza granicami Tajwanu.   Odkrył, iż po  chińskiej wojnie domowej [2] ROC pozostawiła wielu tajwańskich weteranów w Chinach. Niektórzy z nich zostali schwytani przez chińską Armię Ludowo- Wyzwoleńczą (ang. the People Liberation Army- PLA) i walczyli dla niej zarówno podczas wojny domowej, jak i wojny koreańskiej [4].

Wszyscy weterani byli zmuszani do walki dla mocarstw, które ich zniewoliły, zaznacza michaelcarolina [5],

一代台灣青年,從一九三七年九月,台灣總督府強徵第一批軍夫「白襷隊」,…一直到一九五三年韓戰結束止;短短十六年間,台灣兵穿遍日本皇軍、國民黨軍,和人民解放軍的制服。

Ci młodzi żołnierze, których powołano do armii japońskiej… (pozostali na polu bitwy) do końca wojny w Korei w 1953r. W ciągu 16 lat zdarli mundury armii japońskiej, ROC i PLA.

Będąc ostatnimi ofiarami wojny, wielu tajwańskich weteranów przebywających poza granicami kraju nie mogło powrócić do swoich domów z powodu napięcia po drugiej stronie Cieśniny Koreańskiej. Aby sprowadzić weteranów II wojny światowej do domu [6] Hsu postanowił zorganizować kampanię.

當年(一九八九年)三月,許昭榮在北京發起「滯留大陸台籍老兵要回家」簽名運動,獨自一人拿著白布條,走過煙台、長山島、青島、上海、杭州、廈門,親訪這些滯留中國的老兵.

W marcu 1989r. w Pekinie Hsu działał na rzecz hasła „Tajwańscy weterani chcą do domu”. Następnie, by odwiedzić znajomych weteranów, podróżował z transparentem po takich miejscach jak Yantai, Jangsando, Qingdao, Shanghai, Hangzhou, i Xiamen.

W wyniku kampanii Hsu odkrył, że wielu weteranów (tych zwerbowanych przez armię japońską i rozmieszczonych w Azji Południowej) przebywających w Chinach i innych krajach Azji Południowej znajduje się w bardzo trudnej sytuacji, zarówno pod względem politycznym, materialnym, jak i psychologicznym. W czasie II wojny pozostawiono ich w obcej ziemi, gdzie stali się zesłańcami politycznymi. Pomimo spełnienia swojego żołnierskiego obowiązku, nie otrzymali żadnego żołdu ani od ROC, ani od wojska japońskiego.

Aby walczyć o prawa swoich kolegów Hsu organizował rozmowy, prowadził wiele protestów i strajków głodowych. W końcu w 1994r. udało mu się założyć Stowarzyszenie Tajwańskich Weteranów [6].

引起社會重視…政府也因此不得不正視。返鄉探親、定居,條件相繼放寬…國防部也同意將「陣亡台籍英靈」入祀台北圓山忠烈祠,並研擬撫恤事宜。

z powodzeniem podniesiono publiczną świadomość… w końcu tajwański rząd musiał skonfrontować wymagania i zmniejszył restrykcje w stosunku do weteranów przebywających w Chinach, by Ci w końcu mogli wrócić do domu i się osiedlić. Tajwańskie Ministerstwo Obrony wyraziło zgodę na wywieszenie listy tajwańskich weteranów w Świątyni Męczenników w Taipei i przyznanie żołdów dla weteranów służących w ROC i armii japońskiej.

Oprócz rekompensaty materialnej, Hsu odczuwał również potrzebę przypomnienia Tajwańczykom historii weteranów II wojny światowej. Postanowił wybudować dla nich pomnik.

一九九七年起,許昭榮與協會開始與一些地方政府接洽提供建碑用地,但始終未能如願。一九九八年六月廿八日起,許昭榮等人以接力絕食靜坐方式,終於獲得當 時高雄市長吳敦義的同意協助,最後因此取位於高雄旗津海岸約三千八百坪的國有公園用地,計劃興建紀念碑及公園。

Od 1997r. Hsu próbował nawiązać kontakt z różnymi samorządami by znaleźć miejsce na pomnik jednak go lekceważono. By zgromadzić publiczne poparcie, wraz z przyjaciółmi, 28 czerwca 1998r. Hsu rozpoczął strajk głodowy. Wtedy to dopiero Wu, burmistrz miasta Kaoshiung, wyraził zgodę by z narodowego centrum rekreacji o pow. 1256m², które się znajduje blisko Chi-Jin, utworzyć park i wybudować pomnik.

由於沒有經費,紀念公園曾經有很長一段時間就這麼一直處在「計劃興建中」。…許昭榮再次向親友募款湊足卅二萬元,二○○六年十一月廿八日豎立一塊約廿噸重「戰爭與和平紀念公園」石碑…二○○七年下半年,中央撥下第二期工程經費,卻因高雄市議會的掣肘而動彈不得;最後,議會竟決議要將「戰爭與和平紀念公園」更名為「八二三砲戰紀念公園」。

Z powodu braku funduszy park pamięci pozostał w trakcie budowy przez wiele lat. Do listopada 2006r. Hsu zebrał 320.000 Dolarów tajwańskich (ok. 9600$) … i położył w parku 20-tonowy kamień z napisem „Wojna i Pokój”. W drugiej połowie 2007r. tajwański rząd zgodził się pokryć koszty drugiej fazy budowy. Jednak dofinansowanie zostało wstrzymane przez Radę Miejską Kaoshiung. W końcowym rozwiązaniu Rada Miasta zgodziła się zmienić nazwę parku z „Wojna i Pokój” na „Bombardowanie 823 artylerii” [7], która miałaby upamiętniać początek drugiego kryzysu w Cieśninie Koreańskiej w 1958r.

W proteście przeciwko tej decyzji, dnia 20 maja 2008r., Hsu popełnił samobójstwo poprzez samospalenie. Rok później, Park Wojny i Pokoju został otworzony dla wszystkich. Poniżej znajduje się wideo z otwarcia, które zostało sfilmowane przez telewizję TWIMI:

Założone przez Hsu Stowarzyszenie Tajwańskich Weteranów nadal gromadzi historie życiowe weteranów i pomaga Tajwańczykom zrozumieć losy żołnierzy z czasów II wojny światowej. Każdego roku w dniu 20 maja ludzie gromadzą się w Parku Wojny i Pokoju by uczcić pamięć tajwańskich weteranów i Chao – Jung Hsu.