Global Voices po polsku » Chiński znak roku · Global Voices po polsku

Każdego roku powstają nowe słowa, które opisują nowe trendy w naszych społecznościach. Dla przykładu, angielskie słowo ‘unfriend ^[1]’ [co można przetłumaczyć jako: „odprzyjaźnić, odznajomić” un- od; friend- zaprzyjaźnić- przyp. KP] zostało wybrane słowem roku 2009 przez the New Oxford American Dictionary. Określa ono praktykę usuwania kontaktu z Facebooka, a odzwierciedla ono popularność i ciągle zmieniającą się naturę internetowych portali społecznościowych.

To samo można powiedzieć o Chinach, choć ze znacznie dobitniejszym sensem. The National Language Resource Monitoring & Research Centre (Network Media), the Commercial Press oraz sina.com zorganizowało internetowe wybory chińskiego znaku i słowa, które opisuje Chiny i świat w 2009 roku. Po miesięcznych propozycjach, ocenach ekspertów i głosowaniu na początku tego miesiąca ogłoszono wyniki będące odzwierciedleniem opinii ponad 200 000 głosujących.

Znak roku: Bei 被

Znak bei (被) został wybrany jako znak roku opisujący Chiny. Formalnie rzecz biorąc, jest to przyimek, który musi występować w połączeniu z pewnymi innym wyrazami. W języku angielskim oznacza to (podobnie jak w polskim) „być/zostać xx-[czas przeszły]” [w większości przypadków wprowadza stronę bierną czasownika- przyp. KP] Dla przykładu, usiłując zwiększyć statystyki zatrudnienia absolwentów, niektórym z nich macierzyste uniwersytety poleciły wstawienie pieczątki na fałszywych kontraktach tak, by udowodnić, że dostali zatrudnienie. W wyniku czego „zostali zatrudnieni ^[2]” (被就业). Liczby opublikowane przez Urząd Statystyczny pokazały, że średnie zarobki pracujących mieszkańców miasta wzrosły w pierwszej połowie 2009 o 12,9%, co wielu obywateli Internetu przyjęło z niedowierzaniem. Wielu z nich mówi, że ich zarobki „zostały powiększone/podniesione ^[3]” (被增长). Z czasem, Urząd Statystyczny przyznał, iż ich badanie miało zbyt wąski zakres. Internauci powiedzieli, że oni „byli reprezentowani” (被代表) przez Urząd.

Poniżej znajdują się niektóre z komentarzy wybranych z sohu forum ^[4], które pojawiły się po ogłoszeniu wyników:

野猫佐罗第二 (2010-02-07 03:21:15): 一个“被”字，包含了善良的百姓多少无奈，多少心酸，更有多少压抑和郁闷。公信力在一个“被”字之下，更显得无比的苍白与虚无。

Jak wiele bezsilności, smutku, represji i depresji zawiera się w tym jednym słowie bei. Pod tymi słowami wiarygodność wydaje się być bladą i pustą.

七剑下珠峰 (2010-02-08 03:23:59): 国企改革工人被下岗了；教育改革孩子被辍学了;住房改革老百姓的房子被强拆了！医疗改革患者没钱就被放太平间了……..

Pracownicy zostali ubezrobotnieni w wyniku rządowych reform gospodarczych; dzieci zostały porzucającymi naukę w wyniku reform szkolnictwa; domy zwykłych obywateli zostały zburzone na mocy reform mieszkaniowych! Ci, którzy nie są w stanie pokryć kosztów leczenia w wyniku reformy służby zdrowia będą umieszczeni w kostnicy…

limingyukorea@sohu_NEW (2010-02-07 04:25:04): 最根本的是我们的各种被！是怎么形成，没有公开没有民众参与没有百姓发言我敢说就连新闻的某些话都是被出来！简单的工资我们基本工资北京850怎么被统计局统计那么高？？加班？？国家不是说加班只允许38小吗？有超的吗？算违法吗？等等好多数据不知道统计局怎么收集的！

Sprawą zasadniczą jest to, jak wszystkie struktury z bei zostały uformowane! Zero transparentności, zero uczestnictwa społeczeństwa, brak wolności słowa. Ośmielam się stwierdzić, że niektóre doniesienia prasowe również miały domieszkę bei! W jaki sposób podstawowe wynagrodzenie w Pekinie o wysokości 850 Yuanów mogło zostać przedstawione przez Urząd Statystyczny jako wiele wyższe? Godziny nadliczbowe? Czyż rząd nie stwierdził, że godziny nadliczbowe są ograniczone do 38 [godzin]? Czy ten limit jest przekroczony? Czy prawo jest łamane? Nie wiemy w jaki sposób Urząd robi te statystyki!

Słownictwo Roku: Min Sheng 民生

Słownictwem roku jest min sheng (民生), oznaczającym „środki utrzymania ludzi”. Odzwierciedla ono obawy, z którym wielu zwykłych ludzi musi się zmierzyć- począwszy od bezrobocia, mieszkanie, opiekę społeczną po warunki środowiska. Na wiele sposobów kwestie te są związane z brakiem udziału publicznego i odpowiedzialnością urzędniczą. Wang Chuantao ^[5] (王传涛) komentował:

… 被”和“民生”分列国内字、词的第一，反映了网民对当下情势的心态。

其实，早在2008年“被××”就已经出现在报纸和网页了，只不过仅仅局限于“被自杀”和“被增长”两三个概念纠结的语境之中，我国网民还没有将之于“时代”挂钩。刚刚过去的2009年，正因为有了太多与“民生”有关的被动语态，“被时代”和“民生”二字才最终结合，并双双成了最具影响力的网络流行语。

… To, że bei oraz min sheng zostały wybrane, jako znak i słowo roku pokazuje obecny nastrój obywateli Internetu.
Rzeczywiście, bei zaczęło pojawiać się w gazetach i na stronach internetowych już w 2008, choć obywatele Internetu powiązywali jest raczej z pojedynczymi przypadkami, takimi jak „został popełniony samobójstwo” (w sensie został pchnięty do czynu samobójczego- przyp. KP) oraz „został(y) podniesione/-ny”, a nie dawali temu znaczenia „ery”. Ponieważ jednak zbyt wiele wydarzeń związanych z min sheng z elementami bei miało miejsce w 2009, „era bei” oraz „min sheng” wspólnie stały się najbardziej wpływowymi sloganami Internetu.

Jednak pozostaje on optymistyczny, co do przyszłości:

但是，我们更应该说，2009同样也是中国公民、中国网民对“被时代”的“觉醒时代”。权利的缺少甚至于被剥夺固然可怕，可最为可怕的远远不是缺少或剥夺这种现象本身，而是一种对这种权利现状的麻木或习惯——还好，中国公民、中国网民没有“被习惯”、“被麻木”，相反，却代之以伟大的调侃。

Jednak powinniśmy powiedzieć, że dla obywateli Chin rok 2009 jest także „erą przebudzenia” w odpowiedzi na „erę bei”. Brak praw, czy gorzej, bycie wykorzystywanym, jest okropne. Najgorszym ze wszystkiego jest jednak to, że ludzie stają się niewrażliwi lub przyzwyczajeni do sytuacji. Na szczęście, obywatele Chin i Internetu nie są „przyzwyczajeni” lub „uniewrażliwieni”. Robią oni raczej z tego wszystkiego świetny, czarny humor.

只要有“拒绝麻木”的精神，我想，至于接下来的2010，就是值得期待的一年。那些“被捐款”的职工、那些“被就业”的大学生、那些“被幸福”的市民、那些“被小康”的城市……就有权利表达出自己的愤怒来，继而引起媒体关注与热议，再逐步走向问题的解决和落实，相信也不是什么难事。

Wierzę, że z duchem odrzucenia bycia „uniwerażliwonym” rok 2010 jest rokiem, na który warto czekać. Ci pracownicy, którym „było dane”; absolwenci, którzy „zostali zatrudnieni”; obywatele, którzy „zostali pobłogosławieni”; miasta, które „został zharmonizowane”… będą mieli szansę wyrażenia swojej złości, podnosząc uwagę mediów i społeczeństwa. Wówczas nie będzie trudności w doprowadzeniu do rzeczywistych rozwiązań i poprawy tej sytuacji.

W tej samej kampanii, fu (浮, oznaczające stan dryfowania), and jinrong weiji (金融危机, znaczące kryzys finansowy) zostały wybrane jako znak i słowo określające świat w 2009. Określały one stan braku stabilności i niepewności spowodowanej przez trwający w tym roku kryzys finansowy.